Το Προεδρικό Διάταγμα 194/2025, που δημοσιεύθηκε πρόσφατα, έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις τόσο στην κοινωνία όσο και στο εσωτερικό της Νέας Δημοκρατίας. Το διάταγμα αφορά την οριοθέτηση οικισμών με πληθυσμό κάτω των 2.000 κατοίκων, επηρεάζοντας σημαντικά τη δυνατότητα δόμησης σε πολλές περιοχές της χώρας.
Τι προβλέπει το ΠΔ 194/2025
Το διάταγμα καθορίζει τα κριτήρια και τις διαδικασίες για την οριοθέτηση οικισμών που είτε δεν είχαν οριοθετηθεί είτε είχαν οριοθετηθεί από αναρμόδιες αρχές. Σύμφωνα με το νέο πλαίσιο, τα όρια των οικισμών περιορίζονται στα δεδομένα του 1983, με αποτέλεσμα περίπου το 80% των σημερινών οικοπέδων εντός ορίων να τίθενται εκτός, χάνοντας τη δυνατότητα δόμησης .
Το ΠΔ χωρίζει τους οικισμούς σε τρεις ζώνες:
- Ζώνη Α: Συνεκτικό τμήμα του οικισμού που προϋφίσταται του 1923.
- Ζώνη Β: Συνεκτικό τμήμα που αναπτύχθηκε από το 1923 έως το 1983.
- Ζώνη Β1: Διάσπαρτο τμήμα που αναπτύχθηκε από το 1923 έως το 1983 .
Η εφαρμογή του διατάγματος έχει προκαλέσει αντιδράσεις από ιδιοκτήτες ακινήτων, φορείς της κτηματαγοράς και πολιτικούς. Πολλοί ιδιοκτήτες βλέπουν τα οικόπεδά τους να μετατρέπονται σε αγροτεμάχια, χάνοντας τη δυνατότητα δόμησης και μειώνοντας την αξία της περιουσίας τους .
Στο εσωτερικό της Νέας Δημοκρατίας, βουλευτές εκφράζουν ανησυχία για τις κοινωνικές και πολιτικές επιπτώσεις του διατάγματος, ιδιαίτερα σε αγροτικές και ημιαστικές περιοχές. Ο βουλευτής Ηρακλείου, Κωνσταντίνος Κεφαλογιάννης, με επίκαιρη ερώτησή του, εξέφρασε προβληματισμό για την αβεβαιότητα που δημιουργείται σε χιλιάδες ιδιοκτήτες οικοπέδων .
Πολιτικές αντιδράσεις
Το ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής κατηγορεί την κυβέρνηση για απαξίωση της μικρής ιδιοκτησίας και της ελληνικής περιφέρειας. Σε κοινή ανακοίνωση, στελέχη του κόμματος αναφέρουν ότι το ΠΔ επιβάλλει αυστηρούς και αναδρομικούς περιορισμούς στη δόμηση μικρών οικισμών, αποκλείοντας χιλιάδες μικρές ιδιοκτησίες από την οικοδομησιμότητα .
Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας αναγνωρίζει τις επιπτώσεις του διατάγματος και εξετάζει λύσεις για τα «ορφανά» κτίσματα και οικόπεδα που δεν συμπεριλήφθηκαν στον ζωνικό σχεδιασμό. Μελετάται η δημιουργία μιας νέας ζώνης Γ, όπου θα ενσωματωθούν αυτά τα ακίνητα, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι αδικίες που προκύπτουν από την εφαρμογή του ΠΔ .
Η κατάσταση παραμένει ρευστή, με την κυβέρνηση να βρίσκεται υπό πίεση για την εξεύρεση ισορροπημένων λύσεων που θα προστατεύουν τόσο το περιβάλλον όσο και τα δικαιώματα των ιδιοκτητών.
