Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό JAMA Internal Medicine, η αυξανόμενη χρήση αξονικών τομογραφιών (CT) ενδέχεται να ευθύνεται για έως και το 5% των νέων περιστατικών καρκίνου ετησίως στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η μελέτη εκτιμά ότι οι 93 εκατομμύρια αξονικές τομογραφίες που πραγματοποιήθηκαν το 2023 σε 62 εκατομμύρια άτομα θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε περίπου 103.000 μελλοντικά περιστατικά καρκίνου, συμπεριλαμβανομένων σχεδόν 10.000 περιπτώσεων σε παιδιά.
Η μελέτη επισημαίνει ότι οι αξονικές τομογραφίες της κοιλιακής χώρας και της πυέλου ευθύνονται για το 37% των προβλεπόμενων καρκίνων στους ενήλικες, ενώ οι αξονικές τομογραφίες θώρακα αντιπροσωπεύουν το 21%. Στα παιδιά, οι αξονικές τομογραφίες εγκεφάλου συνδέονται με τον υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου .
Ποιοι είναι πιο ευάλωτοι
Τα παιδιά, ιδιαίτερα τα βρέφη, διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο, καθώς η πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου από την ακτινοβολία είναι έως και δέκα φορές υψηλότερη σε σύγκριση με τους ενήλικες. Ωστόσο, επειδή οι αξονικές τομογραφίες πραγματοποιούνται συχνότερα σε ενήλικες, η πλειονότητα των προβλεπόμενων περιπτώσεων καρκίνου αφορά αυτή την ηλικιακή ομάδα .
Τι προτείνουν οι ειδικοί
Οι ερευνητές τονίζουν ότι, παρόλο που ο ατομικός κίνδυνος είναι μικρός, η ευρεία χρήση των αξονικών τομογραφιών μπορεί να έχει σημαντικές επιπτώσεις σε πληθυσμιακό επίπεδο. Συνιστούν τη μείωση των μη απαραίτητων εξετάσεων και τη ρύθμιση των δόσεων ακτινοβολίας, ιδιαίτερα για ευάλωτες ομάδες όπως τα παιδιά. Επιπλέον, προτείνουν την αντικατάσταση των αξονικών τομογραφιών με εναλλακτικές μεθόδους απεικόνισης, όπως η μαγνητική τομογραφία (MRI), όταν είναι δυνατόν .
Η μελέτη επισημαίνει ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν υψηλότερα ποσοστά χρήσης αξονικών τομογραφιών σε σύγκριση με άλλες χώρες. Για παράδειγμα, στο Ηνωμένο Βασίλειο πραγματοποιούνται λιγότερες από 100 αξονικές τομογραφίες ανά 1.000 άτομα ετησίως, ενώ στις ΗΠΑ ο αριθμός αυτός ξεπερνά τις 250 .
Η μελέτη υπογραμμίζει την ανάγκη για προσεκτική αξιολόγηση της χρήσης των αξονικών τομογραφιών, λαμβάνοντας υπόψη τόσο τα διαγνωστικά οφέλη όσο και τους πιθανούς κινδύνους για την υγεία.
