Η σύνοδος κορυφής των 27 αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που πραγματοποιήθηκε στις 20 Μαρτίου στις Βρυξέλλες, είχε ως βασικά θέματα στην ατζέντα την ενίσχυση της ευρωπαϊκής αμυντικής στρατηγικής και την αποτελεσματικότερη διαχείριση της μετανάστευσης. Οι αποφάσεις που λήφθηκαν αντανακλούν την κοινή βούληση για μια πιο αυτάρκη και ανθεκτική Ευρώπη, μέσα σε ένα ασταθές παγκόσμιο περιβάλλον.
Ενιαία ευρωπαϊκή άμυνα: Από τη θεωρία στην πράξη
Με αφορμή τις συνεχιζόμενες συγκρούσεις στην Ουκρανία, την αυξανόμενη γεωπολιτική ένταση και την αβεβαιότητα γύρω από τη διατλαντική σχέση με τις ΗΠΑ, οι Ευρωπαίοι ηγέτες συμφώνησαν:
🛡️ ΑΜΥΝΑ
✅ Δημιουργία ευρωπαϊκής εφεδρικής δύναμης ταχείας αντίδρασης
✅ Αύξηση χρηματοδότησης στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας
✅ Ενίσχυση ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας μέσω κοινών επενδύσεων
✅ Καλύτερη στρατιωτική κινητικότητα εντός Ε.Ε.
✅ Συνεργασία με NATO υπό την αρχή της συμπληρωματικότητας
Η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν τόνισε ότι «η Ευρώπη πρέπει να σταθεί στα δικά της πόδια, να παράγει περισσότερα, να προστατεύει καλύτερα και να εξαρτάται λιγότερο από εξωτερικούς παρόχους ασφάλειας».
Μετανάστευση: Έλεγχος, ταχύτητα, αλληλεγγύη
Το μεταναστευτικό εξακολουθεί να αποτελεί πεδίο έντονης πολιτικής τριβής, ιδίως μετά την αυξημένη πίεση στα εξωτερικά σύνορα της Ε.Ε. με χώρες της Αφρικής και της Μέσης Ανατολής. Η σύνοδος της 20ής Μαρτίου κατέληξε στα εξής σημεία:
🧭 ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ
✅ Ενίσχυση Frontex με προσωπικό και τεχνολογία
✅ Εφαρμογή του Νέου Συμφώνου για τη Μετανάστευση και το Άσυλο
✅ Ίδρυση ευρωπαϊκών κέντρων υποδοχής στα εξωτερικά σύνορα
✅ Επιτάχυνση επιστροφών μεταναστών χωρίς δικαίωμα ασύλου
✅ Υποχρεωτικός μηχανισμός αλληλεγγύης: μετεγκαταστάσεις ή χρηματική συνεισφορά
Ωστόσο, διατυπώθηκαν ενστάσεις από Ουγγαρία και Πολωνία, οι οποίες διαφωνούν με τις προβλέψεις για υποχρεωτική συμμετοχή σε μηχανισμούς αλληλεγγύης (είτε με μετεγκαταστάσεις είτε με οικονομική συνεισφορά).
Παρά την προσπάθεια για ενιαίο μέτωπο, η Σύνοδος ανέδειξε και τις εσωτερικές αντιθέσεις της Ένωσης. Χώρες της Ανατολικής Ευρώπης ζητούν αυστηρότερες πολιτικές, ενώ κράτη του Νότου επιμένουν στην ανάγκη κατανομής βαρών.
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ δήλωσε: «Προστατεύουμε τα σύνορά μας, ενισχύουμε την εσωτερική μας συνοχή και επενδύουμε στην κοινή ασφάλεια των πολιτών μας. Η Ευρώπη δεν είναι πια αφελής. Είναι πιο ώριμη και πιο αποφασιστική από ποτέ».
Η επόμενη μέρα
Οι αποφάσεις της 20ής Μαρτίου αναμένεται να διαμορφώσουν το πλαίσιο δράσης της Ένωσης για τα επόμενα χρόνια. Η αμυντική ενίσχυση και η αποτροπή παράτυπης μετανάστευσης, συνδυασμένη με σεβασμό στο διεθνές δίκαιο, καθίστανται βασικοί άξονες της Ε.Ε. σε ένα περιβάλλον όπου η γεωπολιτική σταθερότητα δεν θεωρείται πλέον δεδομένη.
