Η Ευρωπαϊκή Ένωση κάνει ένα σημαντικό βήμα προς τη διεύρυνση, καθώς η Επιτροπή των μόνιμων αντιπροσώπων των κρατών-μελών της ΕΕ (Coreper) υιοθέτησε την κοινή θέση για την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Αλβανία. Η ανακοίνωση της απόφασης έγινε από την ουγγρική προεδρία της ΕΕ, υπογραμμίζοντας ότι η έναρξη των διαπραγματεύσεων αυτών θα λάβει χώρα στις 15 Οκτωβρίου στο Λουξεμβούργο, με την πραγματοποίηση της Διακυβερνητικής Διάσκεψης ΕΕ-Αλβανίας.
Αυτό το γεγονός έχει ιδιαίτερη σημασία, καθώς η Αλβανία γίνεται η πρώτη χώρα που θα ξεκινήσει ενταξιακές διαπραγματεύσεις με βάση τη νέα, αναθεωρημένη μεθοδολογία της διεύρυνσης της ΕΕ. Αυτή η μεθοδολογία επιδιώκει να είναι πιο αυστηρή και διαφανής, με την Αλβανία να είναι η πρώτη που θα κριθεί βάσει των νέων κριτηρίων. Σύμφωνα με την ανακοίνωση, η έναρξη των διαπραγματεύσεων αποτελεί μια κρίσιμη στιγμή για την Αλβανία, καθώς η χώρα φιλοδοξεί να ενταχθεί στην ευρωπαϊκή οικογένεια, κάτι που θα αποτελέσει καθοριστικό βήμα για την εδραίωση της σταθερότητας στα Δυτικά Βαλκάνια.
Τα πέντε κρίσιμα κεφάλαια των ενταξιακών διαπραγματεύσεων
Η πρώτη δέσμη ενταξιακών κεφαλαίων, που θα αποτελέσει αντικείμενο διαπραγμάτευσης, εστιάζει σε θεμελιώδη ζητήματα που η Αλβανία πρέπει να επιλύσει ως υποψήφια χώρα. Συγκεκριμένα, περιλαμβάνει πέντε κρίσιμα κεφάλαια:
- Δικαστική εξουσία και θεμελιώδη δικαιώματα: Οι θεσμικές μεταρρυθμίσεις για τη διασφάλιση της ανεξαρτησίας και της αποτελεσματικότητας του δικαστικού συστήματος.
- Δικαιοσύνη, ελευθερία και ασφάλεια: Προκλήσεις που σχετίζονται με την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος, της διαφθοράς και την ενίσχυση της ασφάλειας των πολιτών.
- Δημόσιες προμήθειες: Η διαφάνεια και η διασφάλιση ανοιχτών διαγωνισμών για δημόσιες συμβάσεις.
- προμήθειες: Η εναρμόνιση της χώρας με τα ευρωπαϊκά πρότυπα στη συλλογή και ανάλυση στατιστικών δεδομένων.
- Οικονομικός έλεγχος: Ενίσχυση της λογοδοσίας και της διαφάνειας στον οικονομικό έλεγχο της δημόσιας διοίκησης.
Η συνάντηση Όρμπαν – Ράμα
Λίγες ημέρες πριν την έναρξη των διαπραγματεύσεων, στις 11 Οκτωβρίου, πραγματοποιήθηκε συνάντηση στη Βουδαπέστη μεταξύ του πρωθυπουργού της Ουγγαρίας, Βίκτορ Όρμπαν, και του Αλβανού πρωθυπουργού, Έντι Ράμα. Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, οι δύο ηγέτες συζήτησαν για την ενταξιακή πορεία της Αλβανίας και συμφώνησαν να ενισχύσουν περαιτέρω τη διμερή συνεργασία τους. Η Ουγγαρία, ως προεδρεύουσα χώρα της ΕΕ, διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στις εξελίξεις, στηρίζοντας την ευρωπαϊκή προοπτική της Αλβανίας.
Decoupling Αλβανίας – Βόρειας Μακεδονίας
Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι το Coreper προχώρησε στην αποσύνδεση της ενταξιακής πορείας της Αλβανίας από αυτήν της Βόρειας Μακεδονίας. Παρότι η Αλβανία λαμβάνει το “πράσινο φως” για την έναρξη των διαπραγματεύσεων, η Βόρεια Μακεδονία δεν περιλαμβάνεται σε αυτήν την απόφαση, κάτι που εντείνει τη δυσαρέσκεια των Σκοπίων. Η κυβέρνηση της Βόρειας Μακεδονίας εξέφρασε την απογοήτευσή της, σημειώνοντας ότι η αποσύνδεση αυτή αδικεί τη χώρα, δεδομένων των προσπαθειών που έχει καταβάλει για να εκπληρώσει τα κριτήρια ένταξης.
Η εξέλιξη αυτή μπορεί να οδηγήσει σε αλλαγές στις δυναμικές των σχέσεων της ΕΕ με τα Δυτικά Βαλκάνια, επηρεάζοντας και άλλες υποψήφιες χώρες στην περιοχή. Η νέα προσέγγιση της ΕΕ για τη διεύρυνση φαίνεται ότι θέτει πιο αυστηρά κριτήρια και διαδικασίες, κάτι που μπορεί να επιβραδύνει ή να επιταχύνει την ενταξιακή πορεία των χωρών ανάλογα με τις επιδόσεις τους.
Η ενταξιακή πορεία της Αλβανίας φαίνεται να εισέρχεται σε μια νέα φάση, με τις διαπραγματεύσεις που θα ξεκινήσουν τον Οκτώβριο να αποτελούν το πρώτο κρίσιμο βήμα. Η διαδικασία αυτή θα είναι πολύπλοκη και θα απαιτήσει σημαντικές μεταρρυθμίσεις από την Αλβανία, προκειμένου να ανταποκριθεί στα κριτήρια και τις απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης.