Μια νέα και ανησυχητική διάσταση λαμβάνει η συνεχιζόμενη κρίση στη Λωρίδα της Γάζας, καθώς η ισραηλινή κυβέρνηση φέρεται να έδωσε εντολή στον στρατό να προχωρήσει σε κατάληψη συγκεκριμένων περιοχών του παλαιστινιακού θύλακα. Η εξέλιξη αυτή πυροδοτεί διεθνείς ανησυχίες για ενδεχόμενη προσάρτηση, αλλά και για μια πιο μόνιμη παρουσία του Ισραήλ στο εσωτερικό της Γάζας, παρά τις διεθνείς εκκλήσεις για αποκλιμάκωση και σεβασμό στο διεθνές δίκαιο.
Σύμφωνα με αποκαλυπτικό ρεπορτάζ της Al Jazeera, το υπουργικό συμβούλιο ασφαλείας του Ισραήλ ενέκρινε στρατιωτικές επιχειρήσεις για την “επιβολή ελέγχου σε επιλεγμένα στρατηγικά σημεία της Γάζας”, με σκοπό – όπως αναφέρεται – την “εξασφάλιση της ασφάλειας των ισραηλινών πολιτών και τη δημιουργία ζωνών ασφαλείας”. Οι Ισραηλινοί αξιωματούχοι επισημαίνουν πως η κατάληψη των περιοχών αυτών δεν συνιστά ακόμη προσάρτηση, ωστόσο πολιτικοί αναλυτές και διεθνείς οργανισμοί εκφράζουν έντονο σκεπτικισμό.
Αντιδράσεις και φόβοι προσάρτησης
Η απόφαση αυτή έχει εγείρει σοβαρές ανησυχίες για πιθανή de facto προσάρτηση εδαφών της Γάζας. Παρότι δεν έχει γίνει επίσημη ανακήρυξη προσάρτησης, η μόνιμη στρατιωτική παρουσία και η πιθανή εγκατάσταση ισραηλινών υποδομών ενδέχεται να λειτουργήσουν ως προπομπός μιας τέτοιας κίνησης.
Ο ειδικός εισηγητής του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη, δήλωσε ότι τέτοιες κινήσεις “υπονομεύουν την πιθανότητα βιώσιμης ειρήνης” και συνιστούν παραβίαση της τέταρτης Συνθήκης της Γενεύης, που απαγορεύει την προσάρτηση εδαφών που κατακτήθηκαν μέσω στρατιωτικής δύναμης.
Η θέση του Ισραήλ
Η ισραηλινή κυβέρνηση, μέσω του πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου, υπερασπίστηκε την απόφαση, υποστηρίζοντας πως οι συγκεκριμένες ενέργειες είναι απολύτως απαραίτητες για την καταπολέμηση της Χαμάς και την προστασία των ισραηλινών πόλεων από μελλοντικές απειλές.
Παράλληλα, Ισραηλινοί στρατιωτικοί αξιωματούχοι τόνισαν ότι δεν υπάρχει σχέδιο για πλήρη στρατιωτική κατοχή της Γάζας, αλλά μόνο για “χειρουργικής ακρίβειας στρατιωτικό έλεγχο” σε σημεία που κρίνονται νευραλγικά, όπως τα σύνορα με την Αίγυπτο και περιοχές με σήραγγες της Χαμάς.
Η παλαιστινιακή απάντηση
Η Παλαιστινιακή Αρχή, καθώς και εκπρόσωποι της Χαμάς, καταδίκασαν έντονα την ισραηλινή πρωτοβουλία, κάνοντας λόγο για ανοιχτή επιχείρηση εθνοκάθαρσης και στρατιωτικής κατοχής. Σε ανακοίνωσή τους, σημειώνουν ότι τέτοιες ενέργειες καταστρέφουν κάθε ελπίδα για λύση δύο κρατών και ότι η διεθνής κοινότητα οφείλει να παρέμβει άμεσα.
Διεθνείς αντιδράσεις
Οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Ευρωπαϊκή Ένωση και ο ΟΗΕ έχουν εκφράσει προβληματισμό, με τις ΗΠΑ να ζητούν περαιτέρω διευκρινίσεις από την ισραηλινή κυβέρνηση και να τονίζουν ότι “οποιαδήποτε αλλαγή στο καθεστώς της Γάζας πρέπει να είναι αποτέλεσμα διαπραγμάτευσης και όχι στρατιωτικής επιβολής”.
Αξίζει να σημειωθεί πως ακόμη και εντός του Ισραήλ, ορισμένοι πολιτικοί και μέλη της κοινωνίας των πολιτών έχουν εκφράσει ανησυχία για ενδεχόμενη μόνιμη κατοχή, κάτι που θα προκαλούσε νέες αιματοχυσίες και θα έθετε τη χώρα υπό ακόμα μεγαλύτερη διεθνή πίεση.
Πιθανά σενάρια και επόμενες εξελίξεις
Η διαταγή για κατάληψη περιοχών στη Γάζα ενδέχεται να εξελιχθεί:
- Σε στρατιωτική κατοχή χωρίς προσάρτηση, με το Ισραήλ να διατηρεί στρατηγικά σημεία για “λόγους ασφάλειας”.
- Σε de facto προσάρτηση, όπου θα χτιστούν υποδομές, δρόμοι, ακόμα και συνοικίες με ισραηλινή διοίκηση.
- Σε προσωρινή κατάληψη, με στόχο την αποδυνάμωση της Χαμάς και την “παράδοση” των περιοχών σε τρίτη δύναμη, πιθανώς την Αίγυπτο ή διεθνή φορέα.
Η απόφαση του Ισραήλ να διατάξει τον στρατό να καταλάβει περιοχές της Λωρίδας της Γάζας, παρά τις διαβεβαιώσεις ότι δεν πρόκειται για προσάρτηση, ανοίγει ένα νέο και αμφιλεγόμενο κεφάλαιο στη μακροχρόνια σύγκρουση με τους Παλαιστινίους. Η παγκόσμια κοινότητα παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις, ενώ οι συνέπειες μιας τέτοιας ενέργειας ενδέχεται να είναι βαριές, όχι μόνο για τη σταθερότητα της περιοχής, αλλά και για τις γεωπολιτικές ισορροπίες διεθνώς.
