Ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε την πρόθεση της κυβέρνησης να προτείνει την αναθεώρηση του άρθρου 103 του Συντάγματος, το οποίο κατοχυρώνει τη μονιμότητα των δημοσίων υπαλλήλων. Η πρόταση αυτή εντάσσεται σε ένα ευρύτερο πλαίσιο συνταγματικών μεταρρυθμίσεων που στοχεύουν στον εκσυγχρονισμό της δημόσιας διοίκησης και την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας του κράτους.
Το περιεχόμενο της πρότασης
Σύμφωνα με τις δηλώσεις του Πρωθυπουργού, η Νέα Δημοκρατία θα εισηγηθεί την αναθεώρηση του άρθρου 103, με στόχο την άρση της μονιμότητας στο Δημόσιο. Η αλλαγή αυτή θα αφορά όλους τους δημοσίους υπαλλήλους, υφιστάμενους και νέους. Ο κ. Μητσοτάκης τόνισε ότι η αξιολόγηση των δημοσίων υπαλλήλων είναι πλέον υποχρεωτική και ότι θα υπάρξουν κυρώσεις για όσους την αποφεύγουν. Παράλληλα, ανέφερε ότι η κυβέρνηση έχει θεσπίσει bonus επιβράβευσης για τους υπαλλήλους που επιδεικνύουν υψηλή απόδοση.
Η διαδικασία της συνταγματικής αναθεώρησης προβλέπεται να ξεκινήσει στα τέλη του 2025, με την παρούσα Βουλή να λειτουργεί ως προτείνουσα και την επόμενη, που θα προκύψει από τις εκλογές του 2027, να λειτουργεί ως αναθεωρητική. Για να εγκριθεί η αναθεώρηση, απαιτείται πλειοψηφία 180 βουλευτών είτε στην πρώτη είτε στη δεύτερη ψηφοφορία .
Συνταγματικό και πολιτικό πλαίσιο
Το άρθρο 103 του Συντάγματος κατοχυρώνει τη μονιμότητα των δημοσίων υπαλλήλων, επιτρέποντας την απομάκρυνσή τους μόνο υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις, όπως η δικαστική απόφαση ή η απόφαση υπηρεσιακού συμβουλίου. Ωστόσο, η κυβέρνηση επισημαίνει ότι η υφιστάμενη διαδικασία είναι ανεπαρκής για την αντιμετώπιση περιπτώσεων χαμηλής απόδοσης ή άρνησης αξιολόγησης. Η πρόταση για αναθεώρηση του άρθρου 103 εντάσσεται σε ένα ευρύτερο πλαίσιο συνταγματικών αλλαγών, που περιλαμβάνει επίσης την αναθεώρηση του άρθρου 16 για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια, του άρθρου 24 για την πολεοδομία και του άρθρου 86 για την ευθύνη υπουργών .
Η αναθεώρηση του άρθρου 103 αναμένεται να προκαλέσει έντονες πολιτικές αντιπαραθέσεις, καθώς απαιτείται ευρεία συναίνεση για την επίτευξη της απαιτούμενης πλειοψηφίας. Ο Πρωθυπουργός κάλεσε το ΠΑΣΟΚ να στηρίξει την πρόταση, επισημαίνοντας ότι είναι το μόνο κόμμα με το οποίο θα μπορούσε να υπάρξει συνεννόηση για την επίτευξη των 180 ψήφων .
Η πρόταση για την αναθεώρηση του άρθρου 103 του Συντάγματος αποτελεί μια σημαντική πρωτοβουλία της κυβέρνησης για τον εκσυγχρονισμό της δημόσιας διοίκησης. Η επιτυχία της θα εξαρτηθεί από την ικανότητα της κυβέρνησης να εξασφαλίσει την απαιτούμενη πολιτική συναίνεση και να πείσει την κοινωνία για την αναγκαιότητα των αλλαγών. Η συζήτηση που θα ακολουθήσει αναμένεται να είναι έντονη και να καθορίσει το μέλλον της δημόσιας διοίκησης στην Ελλάδα.