Η πρόσφατη ανακοίνωση της κυβέρνησης για την ετήσια επιστροφή ενοικίου στους ενοικιαστές έχει προκαλέσει έντονες συζητήσεις, κυρίως λόγω των πιθανών συνεπειών της στην αγορά ακινήτων και τις τιμές των ενοικίων.
Από τον Νοέμβριο του 2025, οι ενοικιαστές θα λαμβάνουν ετήσια επιστροφή ενός μηνιαίου ενοικίου, με μέγιστο ποσό τα 800 ευρώ, αυξανόμενο κατά 50 ευρώ για κάθε εξαρτώμενο τέκνο. Το ποσό θα υπολογίζεται με βάση το δηλωθέν ενοίκιο στη φορολογική δήλωση και θα καταβάλλεται απευθείας στους τραπεζικούς λογαριασμούς των δικαιούχων. Δεν απαιτείται αίτηση, καθώς η διαδικασία θα γίνεται αυτόματα μέσω των στοιχείων της ΑΑΔΕ.
Τα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια είναι διευρυμένα:
- Άγαμοι με εισόδημα έως 20.000 ευρώ.
- Έγγαμοι ή μέρη συμφώνου συμβίωσης με εισόδημα έως 28.000 ευρώ, προσαυξανόμενο κατά 4.000 ευρώ για κάθε τέκνο.
- Μονογονεϊκές οικογένειες με εισόδημα έως 31.000 ευρώ, προσαυξανόμενο κατά 5.000 ευρώ για κάθε επιπλέον τέκνο πέραν του πρώτου.
- Η αξία της οικογενειακής περιουσίας δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 120.000 ευρώ για μονοπρόσωπο νοικοκυριό, προσαυξανόμενη κατά 20.000 ευρώ για κάθε επιπλέον μέλος.
Εκτιμάται ότι περίπου 948.000 νοικοκυριά, δηλαδή το 80% των ενοικιαστών, θα είναι επιλέξιμα για το μέτρο.
Πιθανές συνέπειες: Αύξηση ενοικίων και φορολογικές επιπτώσεις
Παρά τις καλές προθέσεις του μέτρου, υπάρχουν ανησυχίες ότι μπορεί να οδηγήσει σε περαιτέρω αύξηση των ενοικίων. Οι ιδιοκτήτες ενδέχεται να θεωρήσουν την κρατική ενίσχυση ως αύξηση του εισοδήματος των ενοικιαστών και να αυξήσουν τα ενοίκια αναλόγως.
Επιπλέον, η απόκλιση μεταξύ των δηλωμένων και των πραγματικών ενοικίων είναι σημαντική. Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, το μέσο μηνιαίο ενοίκιο στην Ελλάδα κυμαίνεται γύρω στα 440 ευρώ, ενώ τα δηλωμένα ενοίκια στην ΑΑΔΕ ανέρχονται σε 255 ευρώ. Αυτό υποδηλώνει πιθανή φοροδιαφυγή, την οποία το μέτρο επιχειρεί να περιορίσει.
Ωστόσο, η ενίσχυση της ζήτησης χωρίς αντίστοιχη αύξηση της προσφοράς κατοικιών μπορεί να οδηγήσει σε περαιτέρω αύξηση των τιμών ενοικίασης.
Ενίσχυση συνταξιούχων και ευάλωτων ομάδων
Παράλληλα, θεσπίζεται σε μόνιμη βάση ετήσια οικονομική ενίσχυση ύψους 250 ευρώ καθαρά για συνταξιούχους άνω των 65 ετών, δικαιούχους αναπηρικών επιδομάτων και ανασφάλιστους υπερήλικες. Η ενίσχυση θα καταβάλλεται έως 30 Νοεμβρίου κάθε έτους, ξεκινώντας από τον Νοέμβριο του 2025.
Τα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια για αυτή την ενίσχυση είναι:
- Άγαμοι με ετήσιο οικογενειακό εισόδημα έως 14.000 ευρώ και περιουσία έως 200.000 ευρώ.
- Έγγαμοι ή μέρη συμφώνου συμβίωσης με ετήσιο οικογενειακό εισόδημα έως 26.000 ευρώ και περιουσία έως 300.000 ευρώ.
Εκτιμάται ότι δικαιούχοι είναι 1.157.551 συνταξιούχοι (το 62% των συνταξιούχων άνω των 65 ετών), 248.823 άτομα με αναπηρία και 34.357 ανασφάλιστοι υπερήλικες. Το ετήσιο κόστος του μέτρου εκτιμάται σε 360 εκατ. ευρώ.
Ενίσχυση του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων
Η κυβέρνηση ανακοίνωσε επίσης αύξηση του Εθνικού Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων κατά 500 εκατ. ευρώ ετησίως από το 2025, με στόχο την επιτάχυνση των μεγάλων έργων υποδομών και την ενίσχυση της οικονομικής ανάπτυξης.
Το μέτρο της επιστροφής ενοικίου αποτελεί μια σημαντική προσπάθεια ενίσχυσης των ενοικιαστών και περιορισμού της φοροδιαφυγής.
