Μια από τις πιο πολυσυζητημένες ρυθμίσεις κυκλοφορίας στην Αθήνα, ο γνωστός Δακτύλιος, μπαίνει και φέτος –όπως κάθε καλοκαίρι– σε θερινή παύση. Από την Παρασκευή 18 Ιουλίου και ώρα 15:00, οι οδηγοί μπορούν να κινηθούν ελεύθερα στο κέντρο της πρωτεύουσας, χωρίς τους περιορισμούς μονών και ζυγών που ίσχυαν έως σήμερα. Η απόφαση αυτή αποτελεί ανάσα για πολλούς πολίτες και επαγγελματίες, όμως δεν παύει να προκαλεί και σκέψεις για τις επιπτώσεις στην κυκλοφορία και το περιβάλλον.
Ας δούμε αναλυτικά τι αλλάζει, πότε αναμένεται να επανέλθει το μέτρο και ποιες είναι οι προεκτάσεις του.
Ο Δακτύλιος σε θερινή ανάπαυλα: Τι σημαίνει αυτό για τους οδηγούς
Από τις 15:00 το μεσημέρι της Παρασκευής 18 Ιουλίου, οι οδηγοί δεν χρειάζεται να ελέγχουν τον αριθμό κυκλοφορίας του οχήματός τους πριν κινηθούν προς το κέντρο της Αθήνας. Ο Μικρός Δακτύλιος, το μέτρο που περιορίζει την κυκλοφορία με βάση αν ο αριθμός κυκλοφορίας είναι μονός ή ζυγός, αναστέλλεται μέχρι τα μέσα Οκτωβρίου, όπως προβλέπεται κάθε καλοκαίρι.
Η αλλαγή αυτή δίνει τη δυνατότητα στους πολίτες να κινηθούν με μεγαλύτερη ευελιξία, χωρίς να υπολογίζουν σε ποια «ημέρα κυκλοφορίας» ανήκουν. Η θερινή αναστολή εφαρμόζεται παραδοσιακά κάθε Ιούλιο, καθώς κατά την καλοκαιρινή περίοδο παρατηρείται μείωση της κυκλοφορίας λόγω των αδειών, της ζέστης και της απομάκρυνσης μεγάλου μέρους του πληθυσμού από την πόλη.
Το μέτρο θα επανέλθει, σύμφωνα με τις αρμόδιες αρχές, στα μέσα Οκτωβρίου με νέα Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ), η οποία θα καθορίσει και τους όρους ισχύος του για τη σεζόν 2025–2026.
Αν και ο Μικρός Δακτύλιος αναστέλλεται, ο Πράσινος Δακτύλιος παραμένει σε ισχύ και εφαρμόζεται καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, έως τις 31 Δεκεμβρίου 2025. Αυτό σημαίνει πως οχήματα παλαιότερης τεχνολογίας, και ιδιαίτερα αυτά που δεν πληρούν τις σύγχρονες ευρωπαϊκές προδιαγραφές εκπομπών ρύπων (π.χ. Euro 4 και κάτω), δεν επιτρέπεται να κυκλοφορούν εντός του δακτυλίου.
Η απαγόρευση αφορά κυρίως φορτηγά, λεωφορεία και άλλα βαρέα οχήματα παλαιότερης τεχνολογίας, τα οποία έχουν χαρακτηριστεί ιδιαίτερα ρυπογόνα. Η διατήρηση του Πράσινου Δακτυλίου έχει στόχο τη βελτίωση της ποιότητας του αέρα και την προστασία του περιβάλλοντος, ακόμα και σε περιόδους χαμηλότερης κυκλοφοριακής έντασης.
Ποιες περιοχές καλύπτει ο Μικρός Δακτύλιος
Ο Μικρός Δακτύλιος περιλαμβάνει το ιστορικό και εμπορικό κέντρο της Αθήνας, με όρια που καθορίζονται από κύριους οδικούς άξονες όπως:
- η λεωφόρος Αλεξάνδρας,
- η Μεσογείων,
- η Βασιλίσσης Σοφίας,
- η λεωφόρος Συγγρού,
- η Πειραιώς,
- και η Πατησίων.
Οι ώρες ισχύος του μέτρου –όταν είναι ενεργό– είναι Δευτέρα έως Πέμπτη από τις 07:00 έως τις 20:00 και Παρασκευή από τις 07:00 έως τις 15:00. Τα Σαββατοκύριακα και τις αργίες, το μέτρο δεν εφαρμόζεται.
Ανάσα για τους πολίτες ή επιβάρυνση για την πόλη;
Η θερινή αναστολή του Δακτυλίου είναι, αναμφίβολα, μια ευπρόσδεκτη αλλαγή για πολλούς που επιθυμούν μεγαλύτερη ελευθερία μετακίνησης. Ειδικά επαγγελματίες, οδηγοί ταξί, μεταφορείς αλλά και επισκέπτες της πόλης, βρίσκουν ευκολότερη την πρόσβαση στο κέντρο.
Ωστόσο, η κατάργηση των περιορισμών φέρνει και ανησυχίες, καθώς η κυκλοφορία μπορεί να αυξηθεί και, σε συνδυασμό με τις υψηλές θερμοκρασίες του καλοκαιριού, να επιβαρύνει περαιτέρω την ατμόσφαιρα. Οι περιβαλλοντικές οργανώσεις επισημαίνουν την ανάγκη διατήρησης αντικινήτρων για τα παλιά και ρυπογόνα οχήματα, και προτρέπουν το κράτος να επενδύσει περισσότερο σε καθαρά μέσα μεταφοράς.
Καθώς ο Δακτύλιος «πάει διακοπές» μέχρι το φθινόπωρο, η Αθήνα βρίσκει ρυθμούς πιο χαλαρούς, με περισσότερη ελευθερία στις μετακινήσεις. Το μέτρο, αν και βελτιώνει την καθημερινότητα χιλιάδων οδηγών, ανοίγει για άλλη μια φορά τη συζήτηση γύρω από τη βιώσιμη αστική κινητικότητα και την ανάγκη για ένα κέντρο πιο προσβάσιμο αλλά και φιλικό προς το περιβάλλον.
Η επαναφορά του Δακτυλίου τον Οκτώβριο θα είναι η επόμενη στάση σε μια διαχρονική ισορροπία μεταξύ άνεσης, οδικής τάξης και οικολογικής ευθύνης. Μέχρι τότε, ας αξιοποιήσουμε τη θερινή ανάπαυλα με σύνεση – για εμάς και για την πόλη μας.