Μία ξαφνική και απρόσμενη εξέλιξη ήρθε να ταράξει τον ήδη ταλαιπωρημένο χώρο της κατάρτισης και επιδότησης ανέργων, προκαλώντας σωρεία αντιδράσεων, υποψιών και καυστικών σχολίων για αδιαφάνεια και μεθοδεύσεις. Ο λόγος για την πρόσφατη ενεργοποίηση — και εξίσου ταχύτατη απενεργοποίηση — της πλατφόρμας αιτήσεων για το νέο επιδοτούμενο πρόγραμμα της ΔΥΠΑ (πρώην ΟΑΕΔ), που αφορά την κατάρτιση 21.128 ανέργων, με συνολικό προϋπολογισμό άνω των 100 εκατομμυρίων ευρώ. Μέσα σε λιγότερο από μία ώρα, χιλιάδες αιτήσεις κατατέθηκαν, προκαλώντας έντονα ερωτήματα για τον τρόπο λειτουργίας, τον βαθμό προετοιμασίας και — κυρίως — για το ποιος τελικά είχε γνώση της έναρξης του προγράμματος.
Όπως είναι αναμενόμενο, η αντίδραση δεν άργησε να έρθει, τόσο από ενδιαφερόμενους πολίτες και φορείς κατάρτισης, όσο και από την ίδια τη Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης, που προσπάθησε να αποκρούσει τις κατηγορίες με τεκμηριωμένα επιχειρήματα. Ωστόσο, τα ερωτήματα παραμένουν και η σκιά ενός πιθανού σκανδάλου πλανάται πάνω από μία ακόμα κρατική δράση με φόντο την ανεργία και τις ευρωπαϊκές επιδοτήσεις.
Το χρονικό του αιφνιδιασμού
Το χρονικό ξεκινά την Πέμπτη 24 Ιουλίου, όταν λίγο μετά τις 13:00 αναρτήθηκε στην «Διαύγεια» η αρχική πρόσκληση συμμετοχής στο νέο πρόγραμμα. Λίγη ώρα αργότερα, η πρόσκληση αποσύρεται, για να επαναναρτηθεί διορθωμένη λίγο πριν τις 15:00. Εντελώς ξαφνικά, χωρίς καμία δημόσια προαναγγελία ή δελτίο τύπου, η πλατφόρμα ενεργοποιήθηκε στις 15:25 και, μόλις 45 λεπτά αργότερα, είχε ήδη κλείσει.
Στο διάστημα αυτό υποβλήθηκαν, σύμφωνα με ανεπίσημα στοιχεία, περίπου 43.000 αιτήσεις, ενώ υπήρχαν καταχωρήσεις που έφεραν χρονική σήμανση πριν από την επίσημη ώρα ανοίγματος της πλατφόρμας, δημιουργώντας εύλογες υποψίες ότι κάποιοι είχαν πρόσβαση στο σύστημα νωρίτερα. Ακόμη πιο εντυπωσιακός — και ταυτόχρονα ύποπτος — θεωρήθηκε ο ρυθμός υποβολής, με καταγεγραμμένες αιτήσεις που αντιστοιχούν σε περίπου 1.000 ανά λεπτό.
Η κοινότητα των παρόχων κατάρτισης και εκπαιδευτικών κέντρων δεν άργησε να εκφράσει τη δυσαρέσκειά της. Πολλοί μίλησαν για έλλειψη διαφάνειας, για “στημένες” διαδικασίες και αποκλεισμό κέντρων που δεν είχαν πρόσβαση σε πληροφορίες εκ των προτέρων. Ορισμένα εκπαιδευτικά ιδρύματα ανέφεραν πως ο όγκος και η ταχύτητα των αιτήσεων ήταν ανθρώπινα αδύνατο να επιτευχθούν χωρίς προηγούμενη προετοιμασία, κάτι που ενισχύει την πεποίθηση πως «κάποιοι ήξεραν» και κινήθηκαν μεθοδικά.
Προσθέτοντας στις υπόνοιες, αναφέρθηκε πως η πρόσκληση δημοσιεύθηκε δύο φορές, με τη δεύτερη να περιλαμβάνει διαφορετικές ώρες κατάρτισης για ορισμένα θεματικά πεδία — αλλαγή που, σύμφωνα με καταγγελίες, μπορεί να ευνόησε συγκεκριμένους παρόχους.
Η απάντηση της ΔΥΠΑ
Απέναντι στην κλιμακούμενη κριτική, η ΔΥΠΑ απάντησε με εκτενή ανακοίνωση, υποστηρίζοντας πως η διαδικασία ήταν πλήρως νόμιμη, διαφανής και ορθώς εκτελεσμένη. Πιο συγκεκριμένα, η υπηρεσία ανέφερε πως:
- Οι πάροχοι είχαν ενημερωθεί εγγράφως από τις 3 Ιουλίου, γεγονός που αποδεικνύει ότι δεν υπήρξε καμία μυστικότητα ή αποκλεισμός.
- Η πρόσκληση αναρτήθηκε νόμιμα στη «Διαύγεια» και ακολούθησε τις προβλεπόμενες διαδικασίες.
- Ο αριθμός των αιτήσεων δεν ξεπέρασε τις 30.040, και όχι τις 43.000 όπως εσφαλμένα διαδόθηκε.
- Οι αιτήσεις κατατάχθηκαν με βάση τον χρόνο υποβολής και τον μοναδικό κωδικό καταχώρησης (ΚΑΥΑΣ), διασφαλίζοντας αντικειμενικότητα.
- Το τεχνικό ζήτημα με την αρχική πρόσκληση οφείλεται σε μη επισυναπτόμενο παράρτημα, το οποίο διορθώθηκε άμεσα, χωρίς να αλλοιωθεί το περιεχόμενο.
Η ΔΥΠΑ τόνισε ότι η ηλεκτρονική της πλατφόρμα λειτουργεί με απόλυτη διαφάνεια και αξιοπιστία και έχει ήδη χειριστεί εκατοντάδες χιλιάδες αιτήσεις για άλλα προγράμματα κατάρτισης το 2025, κάτι που αποδεικνύει — κατά την ίδια — την επάρκεια και την αποτελεσματικότητά της.
Το συγκεκριμένο περιστατικό φέρνει για ακόμη μία φορά στο προσκήνιο τα διαχρονικά ζητήματα αξιοπιστίας και εμπιστοσύνης που ταλανίζουν τις δημόσιες δράσεις κατανομής πόρων στην Ελλάδα. Παρά τις διαβεβαιώσεις της ΔΥΠΑ για νομιμότητα και επάρκεια, η κοινωνική αντίληψη ότι κάποιοι «πληροφορημένοι» επωφελούνται εις βάρος των υπολοίπων ενισχύεται, και αυτό — ανεξάρτητα από την αλήθεια — τραυματίζει το κύρος των δημόσιων θεσμών.
Η διαχείριση της ανεργίας και η διάθεση κοινοτικών κονδυλίων είναι υπόθεση ύψιστης σημασίας και οφείλει να διενεργείται με απόλυτη διαφάνεια, επαρκή προετοιμασία και ουσιαστική ενημέρωση όλων των ενδιαφερομένων, χωρίς αιφνιδιασμούς. Αν όντως υπήρξε παρατυπία ή ελλιπής ισότητα στην πρόσβαση, επιβάλλεται άμεση διερεύνηση και λογοδοσία. Αν όχι, τότε η ΔΥΠΑ οφείλει να ενισχύσει τον μηχανισμό δημοσιότητας και να ανακτήσει την εμπιστοσύνη της κοινωνίας.
Σε κάθε περίπτωση, το συμβάν υπενθυμίζει πόσο κρίσιμο είναι να τηρείται όχι μόνο η νομιμότητα, αλλά και η διαφάνεια ως αίσθηση. Γιατί στην πολιτική και στη δημόσια διοίκηση, η αίσθηση της αδικίας είναι εξίσου επικίνδυνη με την ίδια την πράξη.