Η Ρόδος, ένα από τα πιο δημοφιλή τουριστικά νησιά της Ελλάδας, βρέθηκε στο επίκεντρο δημόσιας και πολιτικής συζήτησης εξαιτίας μιας διαμαρτυρίας που προγραμματίστηκε –και στη συνέχεια ακυρώθηκε, αλλά και επανήλθε– με στόχο την άφιξη του ισραηλινού κρουαζιερόπλοιου Crown Iris. Το υπόβαθρο αυτής της αντίδρασης σχετίζεται άμεσα με τις εξελίξεις στη Γάζα και τη διεθνή κατακραυγή για τις επιχειρήσεις του Ισραήλ, με αρκετούς εργαζόμενους και φορείς να επιθυμούν να εκφράσουν τη στήριξή τους στον παλαιστινιακό λαό. Η υπόθεση, όμως, εξελίχθηκε σε πεδίο αντιπαράθεσης, όχι μόνο πολιτικής, αλλά και κοινωνικής, εγείροντας ερωτήματα για τα όρια της διαμαρτυρίας, την οικονομική εξάρτηση του τόπου από τον τουρισμό και τη συλλογική συνείδηση μιας τοπικής κοινωνίας.
Όλα ξεκίνησαν όταν ο Σύλλογος Υπαλλήλων Δήμου Ρόδου αποφάσισε να διοργανώσει συμβολική, ειρηνική συγκέντρωση την Δευτέρα 28 Ιουλίου, την ώρα που το ισραηλινό κρουαζιερόπλοιο Crown Iris θα έδενε στο παλιό λιμάνι του νησιού. Το πλοίο, με εκατοντάδες Ισραηλινούς επιβάτες, θεωρήθηκε από τους διοργανωτές της κινητοποίησης «σύμβολο» της ισραηλινής παρουσίας, και η διαμαρτυρία είχε στόχο να καταδείξει την αντίθεσή τους στις στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Γάζα.
Η απόφαση αυτή φάνηκε να έχει εμπνευστεί από παρόμοια κινητοποίηση που πραγματοποιήθηκε λίγες ημέρες νωρίτερα στη Σύρο, όταν το ίδιο πλοίο αναγκάστηκε να αποπλεύσει χωρίς να αποβιβάσει επιβάτες, υπό το βάρος της μαζικής διαμαρτυρίας κατοίκων και φορέων του νησιού. Οι διοργανωτές στη Ρόδο δήλωσαν τότε ότι στόχος τους δεν είναι η παρεμπόδιση του τουρισμού ή η στοχοποίηση πολιτών λόγω της εθνικότητάς τους, αλλά η ανάδειξη της ανθρωπιστικής κρίσης που διαδραματίζεται στην Παλαιστίνη.
Ωστόσο, οι αντιδράσεις ήταν άμεσες. Τοπικοί επαγγελματικοί και τουριστικοί φορείς –όπως το Σωματείο Επιχειρηματιών της Μεσαιωνικής Πόλης, η Ένωση Τουριστικών Πρακτόρων Δωδεκανήσου, το Σωματείο Οδηγών Τουριστικών Λεωφορείων «Κολοσσός» και η συνδικαλιστική ένωση «Πρωτοπορία» στον κλάδο της εστίασης– εξέδωσαν ανακοινώσεις καταγγέλλοντας τη διαμαρτυρία ως αντιτουριστική ενέργεια, που πλήττει την εικόνα της Ρόδου και στρέφεται συλλήβδην κατά ανθρώπων, μόνο και μόνο επειδή είναι Ισραηλινοί.
Υπό την πίεση αυτών των αντιδράσεων –και, όπως δηλώνεται από τον Σύλλογο, μετά από απειλές και επιθέσεις που δέχθηκαν κάποια από τα μέλη του– ανακοινώθηκε το βράδυ του Σαββάτου η ακύρωση της διαμαρτυρίας, με αιτιολογία ότι «δεν εξασφαλίστηκε η απαιτούμενη πλειοψηφία» και πως «προέχει η κοινωνική συνοχή του νησιού».
Όμως η απόφαση αυτή προκάλεσε νέες τριβές, αυτή τη φορά στο εσωτερικό των εργατικών σχημάτων. Η «Εργατική Πρωτοπορία Ρόδου», που συμμετείχε στη διοργάνωση, ανακοίνωσε πως η κινητοποίηση εξακολουθεί να ισχύει και ότι η απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Συλλόγου είναι άκυρη, καθώς ελήφθη με διαδικασίες που δεν προβλέπονται από το καταστατικό (δια περιφοράς και χωρίς συνεδρίαση). Έτσι, με νεότερη ανακοίνωση, κάλεσε εκ νέου τους πολίτες της Ρόδου να συμμετάσχουν τη Δευτέρα στις 15:00 στο παλιό λιμάνι, σε ειρηνική και σιωπηλή διαμαρτυρία, ως πράξη αλληλεγγύης προς τον παλαιστινιακό λαό και καταγγελία των εγκλημάτων πολέμου που συντελούνται στη Γάζα.
Παράλληλα, το θέμα έφτασε και σε πολιτικό επίπεδο. Ο Περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου, Γιώργος Χατζημάρκος, δήλωσε πως τέτοιες ενέργειες πλήττουν το διεθνές προφίλ της Ρόδου και δεν αντιπροσωπεύουν την πλειονότητα των κατοίκων της. Αντίστοιχα, ο αναπληρωτής περιφερειάρχης, Απόστολος Ασπράκης, τόνισε ότι η υποδοχή του Crown Iris θα είναι θερμή και συμβολική, με φιλέματα και παραδοσιακή μουσική, απομονώνοντας –όπως είπε– «μειοψηφικές φωνές που επιδιώκουν τη σύγκρουση».
Στο εθνικό επίπεδο, ο Υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, ξεκαθάρισε πως σε περίπτωση επεισοδίων ή απόπειρας παρεμπόδισης της αποβίβασης τουριστών, θα υπάρξει παρέμβαση της αστυνομίας και εφαρμογή του νόμου περί δημόσιων συναθροίσεων.
Το περιστατικό της Ρόδου ανέδειξε με τρόπο δραματικό την εύθραυστη ισορροπία μεταξύ δικαιώματος στη διαμαρτυρία και ανάγκης για κοινωνική ειρήνη και τουριστική ανάπτυξη. Η προσπάθεια των εργαζομένων να εκφράσουν την αλληλεγγύη τους στην Παλαιστίνη συγκρούστηκε με την έντονη ανάγκη των τοπικών φορέων για προστασία του τουριστικού προϊόντος, φέρνοντας στην επιφάνεια βαθύτερα ζητήματα συλλογικής ταυτότητας και κοινωνικής ευθύνης.
Η τελική στάση των κατοίκων και των αρχών απέναντι στην κινητοποίηση, είτε με τη συμμετοχή είτε με την αποδοκιμασία τους, θα δείξει αν το νησί μπορεί να διαχειριστεί τέτοιου είδους συγκρούσεις με ωριμότητα, δημοκρατικό ήθος και σεβασμό προς όλους – τόσο στους φιλοξενούμενους επισκέπτες, όσο και στις φωνές εκείνων που δεν σιωπούν μπροστά σε αδικία.
