Η UNESCO έχει εντοπίσει τέσσερις περιοχές στην Ελλάδα που διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο εκδήλωσης τσουνάμι. Αυτές οι περιοχές επιλέχθηκαν από ομάδα εξειδικευμένων Ευρωπαίων επιστημόνων που συνεδρίασαν πρόσφατα με πρωτοβουλία της Διακυβερνητικής Ωκεανογραφικής Επιτροπής της UNESCO. Στόχος είναι η έγκαιρη προετοιμασία και η εφαρμογή δράσεων ώστε οι περιοχές αυτές να χαρακτηριστούν ως “Tsunami Ready”.
Οι τέσσερις περιοχές είναι:
- Νοτιοδυτικά της Κρήτης: Στη θαλάσσια αυτή περιοχή, στις 21 Ιουλίου 365 μ.Χ., σημειώθηκε ο ισχυρότερος σεισμός που έχει καταγραφεί ποτέ στην Ευρώπη, με εκτιμώμενο μέγεθος 8,5 Ρίχτερ. Ο σεισμός προκάλεσε τσουνάμι ύψους 12 μέτρων, καταστρέφοντας περισσότερους από 100 οικισμούς στην Κρήτη και προκαλώντας ζημιές σε ολόκληρη την Ανατολική Μεσόγειο, φτάνοντας μέχρι το Δέλτα του Νείλου.
- Νότια της Κρήτης: Παρόλο που δεν υπάρχουν ιστορικές καταγραφές ισχυρών σεισμών ή τσουνάμι στην περιοχή αυτή, οι επιστήμονες την θεωρούν επίφοβη λόγω της ύπαρξης ενεργών σεισμικών ρηγμάτων. Το 2020, νότια της Ιεράπετρας, σημειώθηκε σεισμός μεγέθους 6,6 Ρίχτερ, συνοδευόμενος από μικρό τσουνάμι.
- Μεταξύ Σαντορίνης και Αμοργού: Στις 9 Ιουλίου 1956, στην περιοχή αυτή εκδηλώθηκε σεισμός μεγέθους 7,7 Ρίχτερ, προκαλώντας το μεγαλύτερο τσουνάμι του 20ού αιώνα στη Μεσόγειο. Επιπλέον, η Μινωική Έκρηξη του ηφαιστείου της Θήρας το 1613 π.Χ. και η έκρηξη του ηφαιστείου Κολούμπος το 1650 μ.Χ. προκάλεσαν επίσης καταστροφικά τσουνάμι στην περιοχή.
- Ανατολικά της Κρήτης, μεταξύ Κρήτης και Ρόδου: Το 1303, ένας ισχυρός σεισμός εκτιμώμενου μεγέθους 8 Ρίχτερ προκάλεσε τσουνάμι ύψους έως και 10 μέτρων, καταστρέφοντας πόλεις και χωριά και προκαλώντας θύματα. Το τσουνάμι έπληξε την Κάρπαθο, τη Ρόδο, την Κρήτη και έφτασε μέχρι την Αλεξάνδρεια και το Ισραήλ.
Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι ένα τσουνάμι στην Ελλάδα θα μπορούσε να έχει ύψος έως 10 μέτρα και να διεισδύσει μέχρι και τρία χιλιόμετρα στο εσωτερικό της ακτής, ανάλογα με τη μορφολογία της περιοχής. Η UNESCO προτείνει δράσεις όπως η εκπαίδευση του πληθυσμού, ο καθορισμός ζωνών κινδύνου, η τοποθέτηση κατάλληλων σημάνσεων και η κατάρτιση σχεδίων έκτακτης ανάγκης, ώστε οι περιοχές αυτές να είναι προετοιμασμένες για την αντιμετώπιση τσουνάμι. Ήδη, η παράκτια ζώνη της Σάμου έχει χαρακτηριστεί ως “Tsunami Ready” μετά τον σεισμό των 7 Ρίχτερ που σημειώθηκε στις 30 Οκτωβρίου 2020, συνοδευόμενος από τσουνάμι μέτριου μεγέθους.
