Η Ελλάδα συνεχίζει να καταγράφει τη χειρότερη επίδοση στην Ευρωπαϊκή Ένωση όσον αφορά την ελευθερία του Τύπου, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Δείκτη Ελευθερίας του Τύπου 2025 της οργάνωσης Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα (RSF). Κατατάσσεται στην 89η θέση από 180 χώρες, σημειώνοντας πτώση κατά μία θέση σε σχέση με το 2024.
Κύριοι λόγοι για την υποβάθμιση
- Υπόθεση Predatorgate και παρακολουθήσεις δημοσιογράφων: Περισσότεροι από 10 δημοσιογράφοι στην Ελλάδα υπήρξαν στόχοι του λογισμικού κατασκοπείας Predator, σε ένα σκάνδαλο που έγινε γνωστό ως “Predatorgate”. Η υπόθεση αυτή ανέδειξε σοβαρές ανησυχίες για την προστασία της ιδιωτικότητας και την ελευθερία του Τύπου στη χώρα.
- Ατιμωρησία για εγκλήματα κατά δημοσιογράφων: Η δολοφονία του δημοσιογράφου Γιώργου Καραϊβάζ το 2021 παραμένει ανεξιχνίαστη, με τους κατηγορούμενους να έχουν απαλλαγεί, γεγονός που ενισχύει το αίσθημα ατιμωρησίας για εγκλήματα κατά δημοσιογράφων.
- Νομικές απειλές και SLAPPs: Η χρήση στρατηγικών αγωγών κατά της δημόσιας συμμετοχής (SLAPPs) έχει αυξηθεί, με τουλάχιστον 15 δημοσιογράφους να έχουν αντιμετωπίσει νομικές απειλές ή αγωγές με στόχο τη φίμωση της κριτικής δημοσιογραφίας.
- Πολιτικός έλεγχος και συγκέντρωση ιδιοκτησίας ΜΜΕ: Η συγκέντρωση της ιδιοκτησίας των μέσων ενημέρωσης σε λίγα χέρια με στενές σχέσεις με την κυβέρνηση, καθώς και ο πολιτικός έλεγχος των δημόσιων μέσων, έχουν περιορίσει την ανεξαρτησία και την πολυφωνία στον ελληνικό Τύπο.
- Ανεπαρκής προστασία δημοσιογράφων: Παρά τη σύσταση Ομάδας Εργασίας για την Προστασία των Δημοσιογράφων το 2022, οργανώσεις όπως η Human Rights Watch εκφράζουν ανησυχίες για την αποτελεσματικότητα και τη διαφάνεια των μέτρων προστασίας των δημοσιογράφων στην Ελλάδα.
Η ελληνική κυβέρνηση έχει αμφισβητήσει τη μεθοδολογία του Δείκτη Ελευθερίας του Τύπου της RSF, υποστηρίζοντας ότι δεν αντικατοπτρίζει τις πρόσφατες μεταρρυθμίσεις και τις προσπάθειες για την ενίσχυση της ελευθερίας του Τύπου. Ωστόσο, οργανώσεις όπως η Human Rights Watch επισημαίνουν ότι τα προβλήματα είναι συστημικά και απαιτούν ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στον Τύπο και την προστασία των δημοσιογράφων.
Η συνεχιζόμενη υποχώρηση της Ελλάδας στον Δείκτη Ελευθερίας του Τύπου αποτελεί σοβαρή ένδειξη των προκλήσεων που αντιμετωπίζει η χώρα στον τομέα της ελευθερίας της έκφρασης και της δημοσιογραφίας. Η ανάγκη για ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις, διαφάνεια και προστασία των δημοσιογράφων είναι επιτακτική για την αποκατάσταση της ελευθερίας του Τύπου και της δημοκρατίας στην Ελλάδα.
