Πρόσφατες δοκιμές που διενεργήθηκαν σε δείγματα κονσερβοποιημένου τόνου, αναφέρουν ότι το 100% των δειγμάτων βρέθηκε να περιέχει επίπεδα υδραργύρου πάνω από τα επιτρεπτά όρια. Αυτή η διαπίστωση έχει κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου για τη δημόσια υγεία, καθώς ο τόνος αποτελεί δημοφιλές τρόφιμο σε πολλές χώρες, ιδιαίτερα στην Ελλάδα, όπου καταναλώνεται ευρέως.
Ο υδράργυρος είναι νευροτοξίνη, με σοβαρές συνέπειες για την ανθρώπινη υγεία. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας τον έχει κατατάξει ανάμεσα στις δέκα πιο επικίνδυνες ουσίες για τη δημόσια υγεία. Η συσσώρευσή του στο ανθρώπινο σώμα μπορεί να οδηγήσει σε νευρολογικά προβλήματα, βλάβες στα νεφρά, προβλήματα στη λειτουργία της καρδιάς, καθώς και επιπτώσεις στο ανοσοποιητικό σύστημα. Η αύξηση των συγκεντρώσεων υδραργύρου στα θαλάσσια οικοσυστήματα συνδέεται κυρίως με τη ρύπανση από ανθρωπογενείς δραστηριότητες, όπως η βιομηχανική ρύπανση, η χρήση υδραργύρου σε χημικά και φάρμακα, και η απόρριψη αποβλήτων στη θάλασσα. Το γεγονός αυτό προκαλεί ανησυχίες στους καταναλωτές, καθώς ο τόνος είναι μια από τις πιο δημοφιλείς και προσιτές επιλογές για διατροφή πλούσια σε πρωτεΐνη και ωμέγα-3. Ο εντοπισμός του υδραργύρου εγείρει ερωτήματα για την ασφάλεια των προμηθειών και την ανάγκη επιβολής αυστηρότερων κανόνων. Οι καταναλωτές ενθαρρύνονται να ελέγχουν την προέλευση των προϊόντων και να επιλέγουν εναλλακτικά είδη ψαριών που είναι λιγότερο επιρρεπή στη συσσώρευση βαρέων μετάλλων, ενώ οι αρμόδιοι φορείς καλούνται να εφαρμόσουν πιο αυστηρούς ελέγχους και κανονισμούς για την προστασία της δημόσιας υγείας.
Έχουν ληφθεί σημαντικά διεθνή μέτρα για τον περιορισμό της ρύπανσης από υδράργυρο και τη μείωση της έκθεσης των καταναλωτών. Πρόκειται για μια διεθνή συμφωνία υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, που τέθηκε σε ισχύ το 2017. Έχει στόχο να μειώσει την παγκόσμια ρύπανση από υδράργυρο μέσω περιορισμού της εξόρυξης και της χρήσης του υδραργύρου στη βιομηχανία. Περιλαμβάνει επίσης δράσεις για τον περιορισμό της παραγωγής και εμπορίας προϊόντων που περιέχουν υδράργυρο, όπως οι ηλεκτρονικές συσκευές και οι ιατρικές συσκευές. Ο ΠΟΥ παρέχει κατευθυντήριες οδηγίες για την προστασία της υγείας, όπως το ανώτατο όριο πρόσληψης υδραργύρου μέσω των τροφίμων. Προτείνει ειδικά μέτρα για την προστασία των ευπαθών ομάδων (παιδιά, έγκυες γυναίκες) και καθορίζει συχνές αξιολογήσεις της ποιότητας των τροφίμων, με στόχο να διασφαλιστεί ότι τα προϊόντα που κυκλοφορούν στην αγορά πληρούν τα επιτρεπτά όρια. Η ΕΕ έχει θεσπίσει αυστηρά όρια για την περιεκτικότητα υδραργύρου στα τρόφιμα, ειδικά σε θαλασσινά. Επιπλέον, προωθεί την αυστηρή παρακολούθηση της αλιείας και των προϊόντων εισαγωγής, ενισχύοντας τους ελέγχους για την παρουσία βαρέων μετάλλων. Τα κράτη-μέλη της ΕΕ υποχρεούνται να ενημερώνουν τους καταναλωτές για πιθανούς κινδύνους και να προωθούν ασφαλέστερες διατροφικές επιλογές. Σε συνεργασία με τον ΠΟΥ, ο FAO διαμορφώνει κατευθυντήριες γραμμές για ασφαλείς πρακτικές στην αλιεία, ώστε να μειωθούν τα επίπεδα βαρέων μετάλλων στα ψάρια και τα θαλασσινά. Η FAO παρέχει επίσης υποστήριξη στις χώρες για τη βελτίωση των πρακτικών διαχείρισης αλιευμάτων και τη μείωση της βιοσυσσώρευσης υδραργύρου. Πολλές χώρες αναπτύσσουν προγράμματα ενημέρωσης των πολιτών για τους κινδύνους της κατανάλωσης ψαριών υψηλής περιεκτικότητας σε υδράργυρο. Οι πρωτοβουλίες αυτές περιλαμβάνουν οδηγίες για την κατανάλωση συγκεκριμένων ειδών ψαριών και συστάσεις για ασφαλείς εβδομαδιαίες ποσότητες κατανάλωσης.
Αυτά τα μέτρα στοχεύουν να μειώσουν την περιεκτικότητα υδραργύρου στα προϊόντα που καταναλώνουμε και να περιορίσουν την έκθεση σε υδράργυρο, προστατεύοντας ειδικά τις πιο ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού.
