Η Διεθνής Ημέρα Δικαστίνων γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 10 Μαρτίου και αποτελεί μια σημαντική υπενθύμιση του ρόλου που διαδραματίζουν οι γυναίκες στη δικαστική εξουσία. Η ημέρα αυτή θεσπίστηκε από τα Ηνωμένα Έθνη (ΟΗΕ) το 2021, με στόχο την ανάδειξη της συμμετοχής των γυναικών στη δικαιοσύνη και τη σημασία της ισότητας των φύλων στον νομικό τομέα.
Η καθιέρωση της συγκεκριμένης ημέρας αποτελεί μέρος των ευρύτερων προσπαθειών για την προώθηση της ισότητας των φύλων και της συμμετοχής των γυναικών σε ηγετικές θέσεις. Οι γυναίκες στη δικαστική εξουσία δεν είναι μόνο βασικός παράγοντας για την επίτευξη ενός πιο ισορροπημένου και δίκαιου νομικού συστήματος, αλλά συμβάλλουν επίσης στην οικοδόμηση μιας κοινωνίας βασισμένης στις αρχές του κράτους δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
📌 Η ιστορία της γιορτής
Η πρωτοβουλία για την καθιέρωση της Διεθνούς Ημέρας Δικαστίνων ξεκίνησε στο πλαίσιο της Στρατηγικής των Ηνωμένων Εθνών για την Ισότητα των Φύλων (UN Women). Το 2021, η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ αποφάσισε να αναγνωρίσει και να γιορτάσει τη συμβολή των γυναικών στη δικαστική εξουσία, με την πρώτη επίσημη εορταστική εκδήλωση να λαμβάνει χώρα το 2022.
Η παρουσία των γυναικών σε ηγετικές θέσεις στο δικαστικό σώμα είναι ζωτικής σημασίας για τη διασφάλιση της αμεροληψίας, της πολυφωνίας και της διαφορετικότητας στην απονομή της δικαιοσύνης. Οι γυναίκες δικαστές διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στην προώθηση:
✅ Ισονομίας και ίσων δικαιωμάτων
✅ Δίκαιης απονομής της δικαιοσύνης
✅ Προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων
✅ Καταπολέμησης των διακρίσεων
Η ύπαρξη γυναικών στο δικαστικό σύστημα διασφαλίζει ότι οι νόμοι εφαρμόζονται ισότιμα για όλους τους πολίτες, ανεξαρτήτως φύλου, κοινωνικής τάξης ή εθνικότητας.
📊 Στατιστικά για τις γυναίκες στη δικαιοσύνη
Παρά την πρόοδο που έχει σημειωθεί, οι γυναίκες παραμένουν υποεκπροσωπούμενες σε ανώτερες δικαστικές θέσεις σε πολλές χώρες. Σύμφωνα με στοιχεία των Ηνωμένων Εθνών:
🔹 Σε πολλές χώρες, λιγότερο από το 30% των δικαστών είναι γυναίκες.
🔹 Στην Ευρώπη, η συμμετοχή των γυναικών στον δικαστικό κλάδο ποικίλει σημαντικά ανά χώρα.
🔹 Στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι γυναίκες αντιπροσωπεύουν περίπου το 33% των δικαστών στα ανώτατα δικαστήρια.
🔹 Στην Ελλάδα, το ποσοστό των γυναικών στο δικαστικό σώμα έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια, ωστόσο οι ανώτατες θέσεις εξακολουθούν να κυριαρχούνται από άνδρες.
Αν και οι γυναίκες έχουν κάνει σημαντικά βήματα στη δικαιοσύνη, εξακολουθούν να υπάρχουν εμπόδια που περιορίζουν την πλήρη ισότητά τους στον χώρο αυτό:
❌ Έλλειψη ισότητας ευκαιριών για ηγετικές θέσεις
❌ Στερεότυπα για τις ικανότητες των γυναικών στη λήψη δύσκολων νομικών αποφάσεων
❌ Διαφορές στις αμοιβές και στην επαγγελματική ανέλιξη
❌ Προκαταλήψεις στον χώρο εργασίας και κοινωνικές ανισότητες
Οι προκλήσεις αυτές καταδεικνύουν την ανάγκη για συνέχιση των προσπαθειών υπέρ της ισότητας των φύλων στον τομέα της δικαιοσύνης.
Υπάρχουν πολλές γυναίκες που έχουν γράψει ιστορία στον χώρο της δικαιοσύνης, ανοίγοντας τον δρόμο για τις επόμενες γενιές:
📍 Ρουθ Μπέιντερ Γκίνσμπεργκ (Ruth Bader Ginsburg) – Δικαστής του Ανώτατου Δικαστηρίου των ΗΠΑ, γνωστή για τη μάχη της υπέρ των δικαιωμάτων των γυναικών.
📍 Σόνια Σοτομαγιόρ (Sonia Sotomayor) – Η πρώτη Λατίνα δικαστής στο Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ.
📍 Μάρτα Καρνέρο (Marta Cartabia) – Η πρώτη γυναίκα πρόεδρος του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Ιταλίας.
📍 Αννα Ψαρούδα-Μπενάκη – Η πρώτη γυναίκα πρόεδρος της Βουλής στην Ελλάδα, με σημαντική συμβολή στη νομική επιστήμη.
Η Διεθνής Ημέρα Δικαστίνων δεν είναι μόνο μια ευκαιρία για να τιμήσουμε τις γυναίκες που υπηρετούν στη δικαιοσύνη, αλλά και μια υπενθύμιση για την ανάγκη να καταργηθούν τα εμπόδια που αποτρέπουν την πλήρη συμμετοχή των γυναικών στον τομέα αυτό.
Οι κυβερνήσεις, οι δικαστικοί φορείς και οι οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων πρέπει να συνεχίσουν να εργάζονται για:
✔️ Την αύξηση της παρουσίας των γυναικών σε ανώτατες δικαστικές θέσεις
✔️ Την εξάλειψη των στερεοτύπων και των διακρίσεων
✔️ Τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας για τις γυναίκες δικαστές
✔️ Την προώθηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων για τη νομική σταδιοδρομία των γυναικών
Η Διεθνής Ημέρα Δικαστίνων αποτελεί μια σημαντική υπενθύμιση ότι η συμμετοχή των γυναικών στη δικαστική εξουσία είναι ζωτικής σημασίας για τη δημοκρατία, τη δικαιοσύνη και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Η συνεχής προσπάθεια για ισότητα των φύλων στη δικαιοσύνη θα συμβάλει σε μια πιο δίκαιη και ισορροπημένη κοινωνία για όλους.
🔹 Το μέλλον ανήκει στη δικαιοσύνη – και η δικαιοσύνη χρειάζεται γυναίκες στην πρώτη γραμμή!
