Η ημέρα που καθιερώθηκε από την UNESCO, γιορτάζεται κάθε χρόνο την τρίτη Πέμπτη του Νοεμβρίου. Αυτή η ημέρα μας υπενθυμίζει τη σημασία της φιλοσοφίας ως πυξίδα για την κατανόηση του κόσμου και την αντιμετώπιση των μεγάλων ερωτημάτων της ζωής. Με βασικό μήνυμα την προώθηση του διαλόγου και της κριτικής σκέψης, η ημέρα αποτελεί μια παγκόσμια πρόσκληση για στοχασμό πάνω στις αξίες, τις προκλήσεις και τα ηθικά διλήμματα που απασχολούν την ανθρωπότητα.
Η UNESCO καθιέρωσε αυτήν την ημέρα αναγνωρίζοντας τον ρόλο της φιλοσοφίας στη διαμόρφωση δημοκρατικών και ανεκτικών κοινωνιών. Στόχος είναι να ενισχυθεί η φιλοσοφική σκέψη ως εργαλείο για την ενδυνάμωση του ανθρώπου και τη διαμόρφωση ειρηνικών κοινωνιών. Κάθε χρόνο, η ημέρα εστιάζει σε διαφορετικά θέματα, που σχετίζονται με την παγκόσμια ειρήνη, τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη βιωσιμότητα.
Η σημασία της φιλοσοφίας σήμερα
Η φιλοσοφία δεν περιορίζεται μόνο στα βιβλία ή τις ακαδημαϊκές συζητήσεις. Είναι παρούσα σε κάθε πτυχή της καθημερινότητάς μας. Μας βοηθά να κατανοήσουμε τις έννοιες της δικαιοσύνης, της ελευθερίας, της αλήθειας και της ηθικής. Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, η φιλοσοφική σκέψη είναι απαραίτητη για να αντιμετωπίσουμε προβλήματα όπως:
- Κοινωνικές ανισότητες: Πώς μπορούμε να εξασφαλίσουμε δικαιοσύνη για όλους;
- Περιβαλλοντική κρίση: Ποια είναι η ηθική μας ευθύνη απέναντι στον πλανήτη;
- Τεχνολογία και ηθική: Πώς διαχειριζόμαστε τις συνέπειες της τεχνητής νοημοσύνης;
Σε όλο τον κόσμο, πανεπιστήμια, σχολεία και πολιτιστικοί φορείς διοργανώνουν διαλέξεις, συζητήσεις, εργαστήρια και εκθέσεις. Οι εκδηλώσεις αυτές ενθαρρύνουν τους πολίτες να συμμετέχουν σε φιλοσοφικούς διαλόγους και να εκφράσουν τις απόψεις τους. Το 2024, η Παγκόσμια Ημέρα Φιλοσοφίας επικεντρώνεται στο θέμα «Φιλοσοφία και Ανθρώπινα Δικαιώματα», διερευνώντας τη σχέση ανάμεσα στη σκέψη και την ηθική δράση.
Η φιλοσοφία μας ωθεί να εξετάσουμε βαθύτερα τον εαυτό μας και τον κόσμο γύρω μας. Μέσα από τη μελέτη των φιλοσόφων, από τον Σωκράτη και τον Αριστοτέλη έως τον Καντ και τη Σιμόν ντε Μποβουάρ, ανακαλύπτουμε τρόπους να ζούμε πιο συνειδητά και να αναζητούμε την αλήθεια.
Σήμερα, με τις προκλήσεις της παγκοσμιοποίησης, της τεχνολογίας και των ηθικών διλημμάτων, παραμένει αναγκαία ως οδηγός. Η φιλοσοφική παιδεία στις νέες γενιές μπορεί να χτίσει κοινωνίες όπου ο διάλογος, η κριτική σκέψη και ο σεβασμός είναι θεμελιώδεις αξίες.
Η Παγκόσμια Ημέρα Φιλοσοφίας μας καλεί να αφιερώσουμε λίγο χρόνο στη σκέψη και τον διάλογο. Μέσα από την αναζήτηση της γνώσης και της σοφίας, μπορούμε να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι και να συμβάλουμε σε έναν καλύτερο κόσμο.
