Η Παγκόσμια Ημέρα κατά της Φυματίωσης τιμάται κάθε χρόνο στις 24 Μαρτίου, σε ανάμνηση της ημέρας που το 1882 ο Δρ Ρόμπερτ Κοχ ανακοίνωσε τη σημαντική του ανακάλυψη: την ταυτοποίηση του βακτηρίου Mycobacterium tuberculosis, του παθογόνου μικροοργανισμού που προκαλεί τη φυματίωση. Παρά την πρόοδο της ιατρικής, η φυματίωση παραμένει μια από τις πιο φονικές μολυσματικές ασθένειες παγκοσμίως.
Τι είναι η φυματίωση;
Η φυματίωση (TB) είναι λοιμώδες νόσημα που προκαλείται κυρίως από το βακτήριο Mycobacterium tuberculosis. Συνήθως προσβάλλει τους πνεύμονες (πνευμονική φυματίωση), αλλά μπορεί να επηρεάσει και άλλα όργανα όπως τα νεφρά, τη σπονδυλική στήλη ή τον εγκέφαλο. Μεταδίδεται μέσω του αέρα όταν ένα άτομο με ενεργή πνευμονική φυματίωση βήχει, φτερνίζεται ή μιλά.
Η φυματίωση σήμερα – Στατιστικά και ανησυχίες
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ):
- Το 2022, 10,6 εκατομμύρια άνθρωποι προσβλήθηκαν από φυματίωση παγκοσμίως.
- 1,3 εκατομμύρια άνθρωποι πέθαναν από τη νόσο.
- Η φυματίωση παραμένει η 13η κυριότερη αιτία θανάτου και η δεύτερη μετά την COVID-19 από μολυσματική ασθένεια.
- Η ανθεκτική στα φάρμακα φυματίωση (MDR-TB) απειλεί σοβαρά την παγκόσμια υγεία.
Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο;
Η φυματίωση μπορεί να προσβάλει τον οποιονδήποτε, αλλά είναι συχνότερη σε:
- Άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα (π.χ. φορείς HIV/AIDS)
- Άτομα που ζουν σε συνθήκες φτώχειας, συγχρωτισμού ή με περιορισμένη πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη
- Μετανάστες από χώρες με υψηλή επίπτωση
- Κρατούμενους, άστεγους, χρήστες ναρκωτικών ουσιών
Πρόληψη και θεραπεία
Η φυματίωση είναι ιάσιμη και προλαμβάνεται, αρκεί να διαγνωσθεί εγκαίρως και να χορηγηθεί η κατάλληλη αγωγή. Η βασική θεραπεία περιλαμβάνει συνδυασμό αντιφυματικών φαρμάκων για διάστημα τουλάχιστον 6 μηνών. Η πρόληψη περιλαμβάνει:
- Εμβολιασμό με BCG (κυρίως σε παιδιά)
- Πρόσβαση σε ποιοτικές υπηρεσίες υγείας
- Ενίσχυση της δημόσιας υγείας, ενημέρωση και ευαισθητοποίηση
Το μήνυμα της Παγκόσμιας Ημέρας 2025
Το φετινό σύνθημα του ΠΟΥ για την Παγκόσμια Ημέρα κατά της Φυματίωσης είναι:
“Ναι! Μπορούμε να βάλουμε τέλος στη φυματίωση!”
Το σύνθημα αυτό στέλνει ένα ηχηρό μήνυμα ελπίδας, ενότητας και κινητοποίησης. Η εξάλειψη της φυματίωσης απαιτεί πολιτική δέσμευση, χρηματοδότηση, καινοτομία και συνεργασία σε παγκόσμιο και τοπικό επίπεδο.
Η φυματίωση στην Ελλάδα
Η Ελλάδα, παρότι έχει σχετικά χαμηλό επιπολασμό σε σχέση με άλλες χώρες, δεν είναι αλώβητη. Κρούσματα εντοπίζονται κυρίως σε:
- Άτομα που ανήκουν σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες
- Μετανάστες ή πρόσφυγες από ενδημικές χώρες
- Ηλικιωμένους και άτομα με συνοδά νοσήματα
Η έγκαιρη διάγνωση, η επάρκεια φαρμάκων και η ενημέρωση των επαγγελματιών υγείας είναι ζωτικής σημασίας για τον έλεγχο της ασθένειας.
Ο ΠΟΥ τονίζει ότι πρέπει να αυξηθούν οι επενδύσεις για:
- Νέα εμβόλια και ταχύτερες διαγνωστικές μεθόδους
- Φάρμακα για ανθεκτικά στελέχη της νόσου
- Δημόσια εκπαίδευση και εκστρατείες ευαισθητοποίησης
Η αντιμετώπιση της φυματίωσης δεν είναι μόνο θέμα υγείας, αλλά και ανθρωπίνων δικαιωμάτων και κοινωνικής δικαιοσύνης.
Η Παγκόσμια Ημέρα κατά της Φυματίωσης μας υπενθυμίζει ότι η μάχη με τη νόσο αυτή δεν έχει τελειώσει. Αν και πρόκειται για μια ασθένεια με ιστορία αιώνων, εξακολουθεί να σκοτώνει καθημερινά. Η ενημέρωση, η πρόληψη και η πολιτική βούληση μπορούν να οδηγήσουν σε έναν κόσμο χωρίς φυματίωση.
🔴 Στις 24 Μαρτίου ας ενώσουμε τις φωνές μας:
Μπορούμε και πρέπει να εξαλείψουμε τη φυματίωση.
