Γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 16 Οκτωβρίου, με στόχο την ευαισθητοποίηση για τη σημασία της διατροφικής ασφάλειας και την προώθηση δράσεων για την εξάλειψη της πείνας και της φτώχειας. Καθιερώθηκε το 1979 από τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO), και έκτοτε έχει γίνει ένα σημαντικό ορόσημο στην παγκόσμια προσπάθεια για την καταπολέμηση της επισιτιστικής ανασφάλειας και τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης εκατομμυρίων ανθρώπων.
Ένα από τα βασικά θέματα που προβάλλεται κατά την Παγκόσμια Ημέρα Τροφίμων είναι η καταπολέμηση της πείνας και η διασφάλιση της πρόσβασης σε επαρκή και θρεπτική τροφή για όλους. Παρά τις προσπάθειες της διεθνούς κοινότητας, περισσότεροι από 820 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο υποφέρουν από υποσιτισμό. Τα προβλήματα επισιτιστικής ανασφάλειας εντείνονται από την κλιματική αλλαγή, τις συγκρούσεις και τις ανισότητες στην κατανομή των πόρων, ενώ η πανδημία COVID-19 επιδείνωσε περαιτέρω την κατάσταση. Ο FAO υπογραμμίζει ότι η εξάλειψη της πείνας δεν είναι απλώς θέμα παραγωγής τροφίμων, αλλά και διανομής και πρόσβασης σε αυτά. Οι πλούσιες χώρες μπορεί να παράγουν αρκετή τροφή, αλλά σε πολλές περιπτώσεις η σπατάλη τροφίμων είναι υψηλή. Στις φτωχότερες χώρες, η παραγωγή τροφίμων δεν είναι αρκετή για να καλύψει τις ανάγκες των πληθυσμών, ενώ οι φυσικές καταστροφές και οι συγκρούσεις καταστρέφουν τις καλλιέργειες και προκαλούν επισιτιστικές κρίσεις.
Η υιοθέτηση μιας πιο φυτικής διατροφής, η στροφή σε τοπικά προϊόντα και η μείωση της σπατάλης τροφίμων μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση του περιβαλλοντικού μας αποτυπώματος.
Η ημέρα αυτή τονίζει επίσης τη σημασία της βιωσιμότητας στη διατροφική παραγωγή. Με την παγκόσμια αύξηση του πληθυσμού, που εκτιμάται ότι θα φτάσει τα 9 δισεκατομμύρια έως το 2050, η ανάγκη για βιώσιμες μεθόδους παραγωγής τροφίμων γίνεται όλο και πιο επιτακτική. Η βιομηχανία τροφίμων και γεωργίας πρέπει να προσαρμοστεί στις νέες προκλήσεις, όπως η κλιματική αλλαγή, η μείωση των φυσικών πόρων, και η ανάγκη για μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων της παραγωγής. Η βιωσιμότητα περιλαμβάνει την υιοθέτηση μεθόδων καλλιέργειας και παραγωγής που σέβονται το περιβάλλον, τη διατήρηση της βιοποικιλότητας, τη μείωση της χρήσης χημικών λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων και την προώθηση της αναγεννητικής γεωργίας. Οι μικροκαλλιεργητές σε όλο τον κόσμο, που αποτελούν περίπου το 70% των παραγωγών τροφίμων, παίζουν καθοριστικό ρόλο στην προώθηση βιώσιμων πρακτικών, ωστόσο, χρειάζονται στήριξη για να προσαρμοστούν στις νέες τεχνολογίες και να ενισχύσουν την παραγωγικότητά τους. Η ημέρα αυτή αποτελεί και μια ευκαιρία να επανεξετάσουμε τις διατροφικές μας συνήθειες και την επίδρασή τους στο περιβάλλον. Η αυξημένη κατανάλωση κρέατος, για παράδειγμα, συνδέεται με υψηλές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, ενώ η έντονη εκτροφή ζώων προκαλεί αποψίλωση δασών και κατανάλωση τεράστιων ποσοτήτων νερού. Η υιοθέτηση μιας πιο φυτικής διατροφής, η στροφή σε τοπικά προϊόντα και η μείωση της σπατάλης τροφίμων μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση του περιβαλλοντικού μας αποτυπώματος.
Η επίτευξη διατροφικής ασφάλειας και βιωσιμότητας απαιτεί παγκόσμια συνεργασία και συντονισμένες δράσεις σε διάφορους τομείς. Οι κυβερνήσεις, οι διεθνείς οργανισμοί, ο ιδιωτικός τομέας και οι πολίτες πρέπει να συνεργαστούν για να βρουν λύσεις σε προβλήματα που αφορούν την παραγωγή, τη διανομή και την κατανάλωση τροφίμων. Η εκπαίδευση και η ευαισθητοποίηση είναι κρίσιμες, ώστε να προωθηθούν πιο βιώσιμες πρακτικές, ενώ τα κράτη πρέπει να επενδύσουν σε υποδομές που θα ενισχύσουν τις δυνατότητες των παραγωγών τροφίμων και θα βελτιώσουν την πρόσβαση σε τρόφιμα για όλους.
