Νέα έρευνα αποκαλύπτει ότι η γήρανση δεν είναι μια σταδιακή διαδικασία, αλλά συμβαίνει με έντονες εξάρσεις, ειδικά σε δύο κρίσιμες δεκαετίες της ζωής μας, μία από αυτές στα 60. Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο Nature Aging, υποστηρίζει ότι ο οργανισμός μας περνά από δύο μεγάλες μεταβολές: μία γύρω στα 45 και άλλη μία στα 60. Κατά τη διάρκεια αυτών των περιόδων, οι μοριακές και μικροβιακές δομές του σώματος μας υφίστανται σημαντικές αλλαγές, οι οποίες επηρεάζουν την υγεία μας.
Οι ερευνητές από τη Σχολή Ιατρικής του Στάνφορντ διαπίστωσαν ότι τα άτομα στην έκτη δεκαετία της ζωής τους εμφανίζουν αξιοσημείωτες αλλαγές σε μόρια που σχετίζονται με τον μεταβολισμό, τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος, την υγεία των νεφρών, καθώς και την επιδερμίδα και τους μύες. Αν αισθάνεστε ότι ξαφνικά το σώμα σας γίνεται πιο αδύναμο ή ότι οι ρυτίδες γίνονται πιο έντονες, πιθανότατα δεν είναι απλώς φαντασία.
Ας δούμε τρεις σημαντικές αλλαγές που συμβαίνουν στα 60.
1. Το ανοσοποιητικό σύστημα εξασθενεί
Στα 60, το ανοσοποιητικό σας σύστημα υφίσταται δραματικές αλλαγές. Αυτές οι αλλαγές περιλαμβάνουν την “ανοσολογική γήρανση” ή αλλιώς ανοσογηρανση, μια διαδικασία που καθιστά το ανοσοποιητικό σύστημα λιγότερο ικανό να αντιμετωπίσει νέες ασθένειες και λοιμώξεις.
Ειδικά, η μείωση των νεαρών Τ-κυττάρων — η κατηγορία των κυττάρων που καταπολεμά νέους ιούς, όπως ο κορωνοϊός — καθιστά το ανοσοποιητικό σύστημα λιγότερο αποτελεσματικό, με αποτέλεσμα οι εμβολιασμοί να μην λειτουργούν τόσο καλά σε άτομα άνω των 60. Αυτό σημαίνει ότι οι ηλικιωμένοι είναι πιο ευάλωτοι σε ασθένειες όπως οι καρδιαγγειακές παθήσεις, ο καρκίνος και οι λοιμώξεις.
Όπως αναφέρει ο Michael Snyder, καθηγητής γενετικής στο Stanford Medicine και ανώτερος συγγραφέας της μελέτης στο Nature Aging, “Το ανοσοποιητικό σας σύστημα είναι απολύτως κρίσιμο για την πρόληψη του καρκίνου, των καρδιαγγειακών παθήσεων, ουσιαστικά για τα πάντα”. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η COVID-19, καθώς οι νεότεροι συνήθως αναρρώνουν πιο γρήγορα, ενώ οι ηλικιωμένοι είναι πιο επιρρεπείς σε σοβαρές επιπλοκές λόγω της εξασθενημένης ανοσολογικής τους άμυνας.
2. Η υγεία της καρδιάς επιδεινώνεται
Στα 60, είναι συχνό φαινόμενο τα αιμοφόρα αγγεία και οι αρτηρίες να σκληραίνουν, πράγμα που αναγκάζει την καρδιά να εργάζεται πιο σκληρά για να διοχετεύσει το αίμα μέσω αυτών. Αυτή η αυξημένη προσπάθεια οδηγεί σε αλλαγές στους μυς της καρδιάς. Παρά το γεγονός ότι ο αριθμός των καρδιακών παλμών ανά λεπτό σε κατάσταση ηρεμίας δεν αλλάζει σημαντικά με την ηλικία, η καρδιά δεν μπορεί να χτυπήσει τόσο γρήγορα κατά τη διάρκεια της σωματικής δραστηριότητας ή σε περιόδους στρες.
Όλα αυτά αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης υψηλής αρτηριακής πίεσης (υπέρταση) και άλλων καρδιαγγειακών προβλημάτων. Σύμφωνα με τον Kenneth Koncilja, M.D., γηρίατρο στο Cleveland Clinic, “Η τακτική άσκηση, η υιοθέτηση μιας υγιεινής διατροφής και η διαχείριση της αρτηριακής πίεσης σε νεαρή ηλικία βοηθούν την καρδιά να αναπτύξει ανθεκτικότητα”. Αν φροντίσετε την καρδιά σας σε νεότερη ηλικία, η πιθανότητα να εμφανίσετε σοβαρά προβλήματα μειώνεται σημαντικά.
3. Η λειτουργία του μεταβολισμού επιβραδύνεται
Ο μεταβολισμός επιβραδύνεται αισθητά μετά την ηλικία των 60, κάτι που επηρεάζει το βάρος, την ενέργεια και την μυϊκή μάζα. Οι αλλαγές στον μεταβολισμό, σε συνδυασμό με την μείωση της μυϊκής μάζας, καθιστούν δυσκολότερη τη διατήρηση ενός υγιούς βάρους. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε συσσώρευση λίπους, ιδιαίτερα στην κοιλιακή περιοχή, αυξάνοντας τον κίνδυνο για διαβήτη τύπου 2 και άλλες μεταβολικές διαταραχές.
Παράλληλα, οι ορμόνες που ρυθμίζουν την όρεξη και το βάρος, όπως η ινσουλίνη και η λεπτίνη, λειτουργούν λιγότερο αποτελεσματικά, καθιστώντας πιο δύσκολη την καύση θερμίδων και τη ρύθμιση της πείνας. Ο συνδυασμός αυτών των παραγόντων κάνει την υγιεινή διατροφή και την άσκηση ακόμη πιο κρίσιμες καθώς γερνάμε.
Τελικές σκέψεις
Η γήρανση στα 60 φέρνει μαζί της αρκετές προκλήσεις, αλλά δεν είναι αναπόφευκτο ότι η υγεία μας θα επιδεινωθεί. Η προληπτική φροντίδα, όπως η υγιεινή διατροφή, η άσκηση και η τακτική ιατρική παρακολούθηση, μπορεί να βοηθήσει το σώμα να παραμείνει ανθεκτικό, ακόμη και κατά τη διάρκεια αυτών των κρίσιμων δεκαετιών.
