Η άρνηση του νέου de facto ηγέτη της Συρίας, Άχμεντ αλ-Σάρα, να δώσει το χέρι του στη Γερμανίδα Υπουργό Εξωτερικών Αναλένα Μπέρμποκ κατά την επίσκεψή της στη Δαμασκό, προκάλεσε έντονες αντιδράσεις και σχολιασμούς. Παρά το φαινομενικά προσβλητικό περιστατικό, η ίδια δήλωσε ότι η συμπεριφορά αυτή δεν ήταν απροσδόκητη.
«Ήταν ξεκάθαρο από την αρχή της επίσκεψής μου ότι δεν θα υπήρχαν οι τυπικές χειραψίες, αλλά εξίσου ξεκάθαρο ήταν ότι τόσο εγώ όσο και ο Γάλλος συνάδελφός μου, Ζαν-Νοέλ Μπαρό, δεν συμμεριζόμαστε αυτήν τη νοοτροπία», ανέφερε σε δηλώσεις της η Μπέρμποκ. Σημείωσε πως ήδη από την υποδοχή της στο αεροδρόμιο της Δαμασκού, οι αξιωματούχοι που την υποδέχτηκαν απέφυγαν να της δώσουν το χέρι.
Κατά τη διάρκεια της συνάντησης στο πρώην προεδρικό μέγαρο, ο Άχμεντ αλ-Σάρα, γνωστός και ως Αμπού Μοχάμεντ αλ-Γκολάνι, ακούμπησε το χέρι του στο στήθος ως ένδειξη σεβασμού αντί για χειραψία. Στη συνέχεια, έδωσε μια ψυχρή χειραψία στον Γάλλο Υπουργό Εξωτερικών, γεγονός που ενίσχυσε τις εντυπώσεις για τη στάση του απέναντι στη Μπέρμποκ. Παρά ταύτα, γερμανικές πηγές ανέφεραν ότι στο τέλος της συνάντησης υπήρξε τελικά μια σύντομη χειραψία μεταξύ του αλ-Σάρα και της Γερμανίδας Υπουργού.
Η επίσκεψη της Μπέρμποκ και του Μπαρό ήταν η πρώτη επίσκεψη Ευρωπαίων υπουργών στη Συρία μετά την πτώση του καθεστώτος του Μπασάρ αλ-Άσαντ, έπειτα από την επίθεση των ισλαμιστών ανταρτών τον Δεκέμβριο. Ο αλ-Σάρα, επικεφαλής της Hayat Tahrir al-Sham (HTS), μιας οργάνωσης που θεωρείται τρομοκρατική από τη Δύση, αποτελεί πλέον τον νέο ισχυρό άνδρα στη Συρία. Η άνοδός του έχει προκαλέσει ανησυχίες για τα δικαιώματα των γυναικών και των μειονοτήτων, ζητήματα που βρέθηκαν στο επίκεντρο της επίσκεψης των δύο Ευρωπαίων αξιωματούχων.
«Το ζήτημα των δικαιωμάτων των γυναικών είναι μέτρο της ελευθερίας μιας κοινωνίας. Καταστήσαμε σαφές ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι αποφασισμένη να υποστηρίξει τις προσπάθειες για την αποκατάσταση της ελευθερίας στη Συρία», δήλωσε η Μπέρμποκ, επισημαίνοντας ότι το θέμα συζητήθηκε εκτενώς.
Ο Γάλλος Υπουργός, Ζαν-Νοέλ Μπαρό, σημείωσε σε ανάρτησή του ότι έλαβε διαβεβαιώσεις από τις νέες συριακές αρχές για ευρεία συμμετοχή των γυναικών στη διαδικασία πολιτικής μετάβασης.
Ιστορικές παραλληλίες και συγκρίσεις
Το περιστατικό θύμισε το λεγόμενο «Sofagate» του 2021, όταν η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δεν είχε λάβει την προσήκουσα θέση κατά την επίσκεψή της στην Τουρκία. Το γεγονός τότε είχε θεωρηθεί δείγμα σεξιστικής συμπεριφοράς και είχε προκαλέσει αντιδράσεις σε όλη την Ευρώπη.
Η χειραψία, αν και συμβολική, φέρει βαρύνουσα σημασία στις διπλωματικές σχέσεις, ιδιαίτερα σε περιοχές με ιστορικές και πολιτικές εντάσεις. Η στάση του αλ-Σάρα αναδεικνύει τη δυσκολία της διεθνούς κοινότητας να οικοδομήσει γέφυρες επικοινωνίας με τις νέες συριακές αρχές, ενώ υπενθυμίζει τα εμπόδια που συνεχίζουν να υφίστανται στις προσπάθειες για την αποκατάσταση της σταθερότητας στη χώρα.
