Μια από τις φονικότερες αεροπορικές τραγωδίες των τελευταίων δεκαετιών εκτυλίχθηκε στην Ινδία, όταν η πτήση AI171 της Air India συνετρίβη λίγα λεπτά μετά την απογείωσή της από το αεροδρόμιο της Ahmedabad, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους τουλάχιστον 279 άνθρωποι. Το δυστύχημα συγκλόνισε όχι μόνο την Ινδία, αλλά και τη διεθνή κοινότητα, προκαλώντας ανείπωτη θλίψη, έντονα ερωτήματα και επείγουσες έρευνες για τα αίτια της τραγωδίας.
Το αεροσκάφος, τύπου Boeing 787 Dreamliner, με αριθμό ουράς VT-ANB, είχε απογειωθεί με προορισμό το Λονδίνο Gatwick, μεταφέροντας συνολικά 242 άτομα – 230 επιβάτες και 12 μέλη πληρώματος. Σύμφωνα με τα πρώτα δεδομένα από τα συστήματα παρακολούθησης (ADS-B), το αεροπλάνο αντιμετώπισε προβλήματα στα πρώτα δευτερόλεπτα της πτήσης, χάνοντας απότομα ύψος πριν συντριβεί σε κατοικημένη περιοχή, μόλις 2 χιλιόμετρα από τον διάδρομο απογείωσης. Το σημείο πρόσκρουσης ήταν τραγικά ακατάλληλο: μια φοιτητική εστία και ιατρικό κέντρο, γεμάτα με νεαρούς ανθρώπους και εργαζομένους.
Η σφοδρότητα της σύγκρουσης, σε συνδυασμό με την έκρηξη και τη φωτιά που ακολούθησε, είχε ως αποτέλεσμα να σκοτωθούν σχεδόν όλοι οι επιβαίνοντες. Συγκεκριμένα, οι αρχές επιβεβαίωσαν ότι από τους 242 επιβαίνοντες, επέζησε μόνο ένας άνθρωπος – ένας Βρετανός υπήκοος 32 ετών ινδικής καταγωγής, ο οποίος καθόταν δίπλα στην έξοδο κινδύνου. Όπως περιέγραψε αργότερα από το νοσοκομείο, το αεροπλάνο «άρχισε να τρέμει και να βυθίζεται» μέσα σε δευτερόλεπτα, ενώ η καμπίνα βυθίστηκε στο σκοτάδι, με «παράξενους ήχους» να γεμίζουν τον χώρο. Η διαύγειά του τη στιγμή της συντριβής τον βοήθησε να βγει από το φλεγόμενο σκάφος και να σωθεί.
Το δυστύχημα δεν περιορίστηκε όμως μόνο στους επιβάτες του αεροπλάνου. Η σύγκρουση μέσα σε πυκνοκατοικημένη περιοχή προκάλεσε τον θάνατο τουλάχιστον 33 ανθρώπων στο έδαφος, οι περισσότεροι εκ των οποίων ήταν φοιτητές, καθηγητές και προσωπικό της ιατρικής σχολής. Το συνολικό σύνολο των θυμάτων μέχρι στιγμής ανέρχεται στους 279, καθιστώντας αυτό το δυστύχημα το πιο θανατηφόρο στην ιστορία της σύγχρονης ινδικής αεροπορίας.
Οι σκηνές από τον τόπο της καταστροφής ήταν αποκαρδιωτικές. Εκατοντάδες διασώστες, στρατιώτες και εθελοντές προσπάθησαν να σβήσουν τις φλόγες και να ανασύρουν επιζώντες ή σορρούς από τα καμένα συντρίμμια. Πολλά σώματα ήταν απανθρακωμένα σε τέτοιο βαθμό, που οι αρχές κατέφυγαν σε τεστ DNA και οδοντιατρική ταυτοποίηση για την αναγνώριση των θυμάτων. Οι συγγενείς των επιβατών που είχαν συγκεντρωθεί στο αεροδρόμιο του Λονδίνου βυθίστηκαν στη θλίψη όταν ενημερώθηκαν για τα τραγικά νέα, ενώ ολόκληρη η Ινδία θρηνεί.
Ο πρωθυπουργός Ναρέντρα Μόντι επισκέφθηκε προσωπικά το σημείο της συντριβής και το κεντρικό νοσοκομείο της πόλης, εκφράζοντας τη βαθιά του θλίψη για την απώλεια τόσων ανθρώπων. Το κρατικό συγκρότημα Tata Group, που διαχειρίζεται πλέον την Air India, ανακοίνωσε αποζημιώσεις για τις οικογένειες των θυμάτων και πλήρη κάλυψη των ιατρικών εξόδων για τους τραυματίες.
Στο μεταξύ, το Γραφείο Διερεύνησης Αεροπορικών Ατυχημάτων της Ινδίας (AAIB) ξεκίνησε άμεσα έρευνα, με τη συνεργασία διεθνών εμπειρογνωμόνων από τις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο. Ήδη έχουν ανακτηθεί και τα δύο μαύρα κουτιά (το καταγραφικό πτήσης και ο καταγραφέας φωνής καμπίνας), τα οποία βρίσκονται υπό λεπτομερή ανάλυση.
Οι πρώτες υποψίες στρέφονται σε πιθανό ανθρώπινο λάθος ή τεχνική δυσλειτουργία. Κάποιοι αναλυτές κάνουν λόγο για ενδεχόμενη εσφαλμένη ρύθμιση των πτερυγίων ή πρόωρη ανάσυρση των σκέλων προσγείωσης, που μπορεί να οδήγησαν σε απώλεια άντωσης. Άλλες θεωρίες εξετάζουν πιθανό πρόβλημα στον κινητήρα GEnx του αεροσκάφους ή ακόμα και πρόσκρουση με πτηνό. Τίποτα δεν μπορεί να ειπωθεί με σιγουριά μέχρι την πλήρη ανάλυση των δεδομένων.
Αξιοσημείωτο είναι πως αυτή είναι η πρώτη φορά που Boeing 787 Dreamliner καταγράφει τόσο μαζικό θανατηφόρο ατύχημα, γεγονός που θέτει ερωτήματα για τις διαδικασίες συντήρησης, εκπαίδευσης πιλότων και συνολικής αξιοπιστίας του τύπου. Η Ινδική Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας (DGCA) διέταξε έκτακτους ελέγχους σε όλο τον στόλο των 787, χωρίς όμως – προς το παρόν – να προχωρήσει σε καθήλωση.
Σε κοινωνικό επίπεδο, η τραγωδία έχει προκαλέσει κύμα αγανάκτησης. Πολλοί κατηγορούν τις αρχές για καθυστέρηση στην ταυτοποίηση των θυμάτων, ενώ υπήρξαν και αναφορές για πολίτες που επιχείρησαν να λεηλατήσουν αντικείμενα από τον τόπο της συντριβής. Τέτοια περιστατικά έχουν προκαλέσει την οργή της κοινής γνώμης.
Ενώ η Ινδία πενθεί, η παγκόσμια κοινότητα παρακολουθεί με προσοχή τις εξελίξεις, με την ελπίδα ότι η διερεύνηση θα φέρει απαντήσεις και ίσως – μέσα από τον πόνο – προληφθούν παρόμοιες τραγωδίες στο μέλλον. Το δυστύχημα της πτήσης AI171 δεν είναι απλώς ένα τεχνικό περιστατικό. Είναι μια ανθρώπινη καταστροφή, γεμάτη αναπάντητα «γιατί» και φωνές που σίγησαν άδικα.
